4. hoorcollege 2.1 en 2.2 ZW aan opdracht 1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Tijd van Grieken en Romeinen

3000 v Chr - 500 na Chr

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Kenmerkende aspecten

4. De ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in de Griekse stadstaat.

5. De groei van het Romeinse imperium waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich in Europa verspreidde.

6. De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur

7. De confrontatie tussen de Grieks-Romeinse cultuur en de Germaanse cultuur van Noordwest-Europa.

8. De ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste monotheïstische godsdiensten.

Leer ze uit je hoofd!

Tijd van Grieken en Romeinen

2.1 De Griekse wereld

Griekenland

• eilanden
• bergen
  
• droog klimaat
• weinig landbouw
• dus...?...
  

Eenheidsstaat vs Stadstaat

• Grieken woonden door de
  landbouw in steden
• Een stad met het land
  eromheen noemen we een stadstaat
• Elke stadsstaat had andere regels
• Athene, Sparta
  
• iedere stadstaat had zijn eigen bestuursvorm

Monarchie, aristocratie, tirannie en democratie

Ostracisme/schervengericht past bij ...?...

Dus: verschil in bestuur, maar eenheid in cultuur.

Griekse goden

Oud-Griekse wetenschap

Wat is wetenschap?

Wetenschap is het verzamelen van kennis. Dat houdt in: nieuwe dingen leren, te weten komen. En nieuwe ontdekkingen doen. Alle ontdekkingen die belangrijk zijn schrijven de wetenschappers op. De studenten leren die kennis. En wanneer ze later zelf iets belangrijks ontdekken moeten latere studenten die ook weer leren.

Filosofen

• 'Vrienden van de wijsheid'
• Filosofen willen hun kennis en wijsheid uitbreiden

Griekse cultuur

• Cultuur: alles wat er door een samenleving wordt gemaakt en bedacht.

• Gebouwen, beelden, schilderijen, toneelstukken, mythen en wetenschap horen bij de Griekse cultuur.

Verspreiding Griekse cultuur

Kolonistatie

Veroveringen Alexander de Grote (Hellenisme)

Grieks-Romeins

• Romeinen namen veel van de Griekse cultuur over
• Elite kende Griekse taal
• Griekse bouwkunst namen ze over
  

Griekse bouwkunst

Verschillende zuilen

Dorisch

Ionisch

Korinthisch

Sporten voor Zeus

Sporten voor Zeus

Bij de tempel van Zeus werden de Olympische Spelen gehouden ter ere van Zeus. Grieken uit allerlei stadstaten kwamen hierin om op sportief gebied met elkaar de strijd aan te gaan. 

Alexander de Grote

Filippus II (koning van Macedonië):

- dwingt de Grieken om hem als koning te accepteren.

- één rijk van alle stadstaten maken (behalve Sparta)

- Samen de Perzen aanvallen en het rijk uitbreiden.

- vermoord voordat hij zijn plannen uit kan voeren.

Alexander de Grote:

- enorm rijk

- Wil heersen 'tot het einde van de wereld'

- valt India binnen maar zijn leger wil niet meer vechten.

- Gewond trekt hij terug.

- plotseling overleden op 32 jarige leeftijd.

- Na zijn dood willen zijn generaals allemaal een eigen koninkrijk en valt het rijk in vier delen uiteen.

Hellenisme:

- Overwonnen volken namen Griekse kunst, filosofie en wetenschappen over.

- Generaals trouwden met vrouwen uit veroverde gebieden.

- Alexander stichtte steden naar Grieks voorbeeld om zo eenheid in het rijk te krijgen.

Kenmerkende aspecten

4. De ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in de Griekse stadstaat.

5. De groei van het Romeinse imperium waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich in Europa verspreidde.

6. De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur

7. De confrontatie tussen de Grieks-Romeinse cultuur en de Germaanse cultuur van Noordwest-Europa.

8. De ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste monotheïstische godsdiensten.

noem ze nog eens!

Tijd van Grieken en Romeinen

par 2.2 Het Romeinse Rijk

Kenmerkende aspecten

4. De ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in de Griekse stadstaat.

5. De groei van het Romeinse imperium waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich in Europa verspreidde.

6. De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur

7. De confrontatie tussen de Grieks-Romeinse cultuur en de Germaanse cultuur van Noordwest-Europa.

8. De ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste monotheïstische godsdiensten.

noem ze nog eens!

Welk woord weg?

republiek - monarchie - keizerrijk - imperium

Kies welk woord er volgens jou niet bijpast en waarom.

Het ontstaan van Rome

Vertel eens wat je weet over het ontstaan van Rome...

Volgens de legende is Rome gesticht door de tweeling Romus en Remulus. Deze jongens zouden eerder door een jaloers familielid in de rivier zijn gegooid, gered en opgevoed door een wolvin. Later nemen zij wraak op hun oom en stichten de stad Rome. Zij krijgen samen ruzie en Romus slaat Remulus dood en noemt d estad naar zichzelf. Vanaf dan gaat de stad groeien tot een groot imperium

De groei van Rome

Het Romeinse Rijk groeit uit tot een gigantisch rijk in een paar honderd jaar. 

Uitbreiding van het rijk noemen we expansie 

Van stadstaat tot wereldrijk

• Wat begon als een kleine stad groeit in een paar eeuwen uit tot een enorm rijk.
• Legeraanvoerders, zoals Julius Caesar, veroveren grote delen van Europa.

• Op deze kaart zie je de veroveringen tussen 500 v. Chr. tot ongeveer 40 v. Chr.
  
• Wereldrijk met forten en limes

Senaat

• - Senaat is een verzameling van van paar honderd mannen van rijke families (aristocratie) uit Rome.
• - Senaat kiest elk jaar 2 consuls. 
• - Senaat mag stemmen over wetsvoorstellen.
• - De volksvergadering  bestaat uit mannen met Romeins  burgerrecht,  zij adviseren de senaat.

Burgeroorlogen

• Heersen over dit machtige rijk, dat wil iedereen wel!
• Tussen de machtigste Romeinse mannen ontstaat een aantal ruzies die uitlopen in burgeroorlogen

Julius Caesar wordt vermoord

44 v. Chr.

• Julius Caesar wordt steeds machtiger. Tegenstanders denken dat Caesar zelfs koning wil worden: ze moeten hem tegenhouden!
• Op de idus (15e dag) van maart wordt hij in de Senaat door andere senatoren vermoord.

Video

Wie was Julius Caesar?

Pax Romana

27 v. Chr.

• Na de dood van Julius Ceasar komt keizer Augustus aan de macht.
• Als Augustus aan de macht komt  begint een periode van rust en vrede die ongeveer 200 jaar duurt: de Pax Romana (vrede van Rome)
• Het rijk breidt zich nog steeds verder uit. Binnen het Romeinse Rijk is een soort 'vrede'.  

Imperator Caesar Augustus

27 v. Chr. - 14 n. Chr.

• Na de dood van Julius Caesar breken er burgeroorlogen uit.
• Uiteindelijk is er niemand machtiger dan Octavianus. De rust in het rijk is terug.
• De senaat bedankt hem hiervoor en geeft de titel Augustus ('de verhevene') te geven. 
• Augustus wordt de eerste keizer (princeps) van het Romeinse Rijk.

Het Romeinse Keizerrijk

(27 v. Chr. -  476 n. Chr.)

• Rome zal meer dan 500 jaar een keizerrijk zijn
• Ongeveer 80 keizers hebben dan geregeerd.

maak opdr 5

Pax Romana

27 v. Chr.

• Met keizer Augustus begint een periode van rust en vrede die ongeveer 200 jaar duurt: de Pax Romana (vrede van Rome)
• Het rijk breidt zich nog steeds verder uit, maar voorlopig is er tussen de machtigste politieke groepen een soort vrede...  

Video

 WieWatWanneer? - Pax Romana

(0:00)

Welk woord weg?

Aquaduct, thermen, agora, circus

Kies welk woord er volgens jou niet bijpast en waarom.

Kenmerkende aspecten

4. De ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in de Griekse stadstaat.

5. De groei van het Romeinse imperium waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich in Europa verspreidde.

6. De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur

7. De confrontatie tussen de Grieks-Romeinse cultuur en de Germaanse cultuur van Noordwest-Europa.

8. De ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste monotheïstische godsdiensten.

noem ze nog eens!

Aan de slag

Werk aan opdracht 1 voor tijdvak 2, probeer zo ver mogelijk te komen.