Presentatie vgo

• Natuurkunde
• HBO
• Studiejaar 1

Voorbeeld(ig) onderwijs

Proefschrift door Elise Boltjes

(Universiteit Maastricht, 2004)

Inhoud

• Introductie
• Stellingen
• Wat is voorbeeld gestuurd onderwijs?
• Opdracht

Trouw, 2016

NVON,2012

Een natuurkunde methode voor meisjes?

Jongens en  meiden leren niet op een zelfde manier.

'Kan het natuurkundig onderwijs zo worden ingericht dat het niet langer ontmoedigend is voor meisjes?'

In mijn klassen merk ik een niveau verschil tussen jongens en meiden.

Waar

Niet waar

In mijn klassen merk ik een interesse verschil tussen jongens en meiden.

Waar

Niet waar

In mijn onderwijs ben ik bewust van het verschil tussen jongens en meiden.

Waar

Niet waar

In mijn onderwijs heb ik specifiek aandacht voor de manier waarop meiden leren.

Waar

Niet waar

In mijn onderwijs gebruik ik voorbeelden die aansluiten bij de belevingswereld van meiden.

Waar

Niet waar

Als ik bewust ben van de verschillen tussen jongens en meiden, zou ik hier meer aandacht aan willen besteden.

Waar

Niet waar

Waarom voorbeeld gestuurd onderwijs?

Jongens en meiden leren niet op dezelfde wijze : (Chodorow 1978)

Bij een uitgelegd onderwerp:

• Meiden leren doordat ze vragen kunnen stellen over de dingen die ze niet begrijpen.
• Jongens kunnen de grote lijnen accepteren.

Cartesiaanse twijfel (Descartes)

Twijfel wegnemen: een oude gedachte. (rationalisme)

'Als je alles weglaat waaraan getwijfeld kan 

worden, blijft alleen datgene over dat 

noodzakelijk waar is.' 

Kennisontwikkeling in de wetenschap

Rationalisme                                            Empirisme/pragmatisme

17e eeuw                                                     19e eeuw

Descartes                                                   Newton

De rede enige bron van                        Waarnemingen/praktijk            kennis                                                           geeft de kennis

De verlichting                                           Klassieke natuurkunde

Hoe speelt voorbeeld gestuurd onderwijs in op dit gegeven?

Informatieoverdracht vindt plaats in drie lagen:

De feiten, de grote lijnen en de samenhang.

Voor de natuurkunde houdt dat in:

• Laag 1 de feiten: onze waarnemingen/feiten.
• Laag 2 de grote lijnen: de formules.
• Laag 3 de samenhang: grote lijnen herkennen in andere situaties door praktijkvoorbeelden.

Voorbeeld = voordeel

• Zonder voorbeeld kunnen meisjes alleen terugvallen op reproductie van de feiten.
• Jongens zitten al in de tweede laag.

Het gebruiken van voorbeelden levert dus voordeel op voor beide geslachten, maar meer voor meiden.

Voorbeeld wet van Snellius.

Laag 1: de waarnemingen

Waarneming: de breking van licht

bij een glasplaat.

Laag 2: de grote lijnen

Toon aan met behulp van de wet van

Snellius dat de lichtstralen van
het gele voorwerp in het oog 

terechtkomen.

Laag 3: het toepassen van de grote lijnen.

Voorbeeld breking onderbouw

Voorbeeld bovenbouw

Inductief of deductief 

Leerstijlen van Vermunt

Ebbens, 2005

Concept-contextbenadering

Kortland, 2017

Zelf aan de slag met een voorbeeld.

Ga binnen je groepje aan de slag met het bedenken van een voorbeeld bij een van de volgende onderwerpen:

Geef hierbij aan hoe je inhoud geeft aan de 3 leerlagen 

• Krachten
• Warmte
• Elektriciteit
• Geluid

Conclusie

• Voorbeeld gestuurd onderwijs:

1. Zorgt voor complete informatie overdracht.
2. Sluit aan bij de onzekerheid van meisjes.
3. Voorziet in de behoefte van verschillende leerstijlen
4. Is gemakkelijk toe te passen bij klassikaal lesgeven