Bijles Kyle 15-03-2021

• Duits
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Bijles 15-03

Goedemiddag!

Een goede bijles start bij jezelf

Wat gaan we vandaag doen?

• Terugblik vorige les
• Huiswerk bespreken
• Nieuwe uitleg spelling
• Huiswerk voor de volgende les bespreken

Tekens bij letters --> liggend streepje (-) en trema (ë)  

Hoofdregel:

• Als het eerste deel van een samenstelling eindigt op een klinker en het tweede deel begint met een klinker, zet je een streepje om te voorkomen dat die twee klinkers samen 1 klank vormen. Het is auto-ongeluk, radio-omroep en 

Tekens bij letters --> liggend streepje (-) en trema (ë)

Uitzonderingen:

• Als het woord geen samenstelling is, gebruik je een trema: poëzie, coördinatie, financiën. 
• In cijfers en getallen gebruik je een trema: tweeënvijftig
• Latijnse en Franse woorden die eindigen op -ei, -eus, -eum, en -ien krijgen geen trema: museum

Welk woord is juist gespeld?

1. na apen
2. naapen
3. na-apen
4. naäpen

Welk woord is juist gespeld?

1. radio-omroep
2. radio omroep
3. radioomproep
4. radioömroep

Welk woord is juist gespeld?

1. zeeen
2. zeen
3. zeën
4. zeeën

Welk woord is juist gespeld?

1. drieëntachtig
2. drieeëntachtig
3. drieentachtig
4. driëentachtig

Welk woord is juist gespeld?

1. modiëus
2. modieus
3. modi eus
4. modie-eus

Tekens bij letters --> liggend streepje

Liggend streepje bij afbreken:

• Als een woord niet meer op een regel kan, gebruik je het streepje om af te breken.
• Een woord mag je alleen afbreken aan het einde van een lettergreep.

Tekens bij letters --> liggend streepje

Liggend streepje bij scheiden:

• Om te voorkomen dat er uitspraakproblemen ontstaan, gebruik je een streepje als scheidingsteken: zee-eend, zo-even en gedachte-experiment.

Tekens bij letters --> liggend streepje

Liggend streepje bij koppelen:

• In namen van getrouwde mensen: de heer/mevrouw Jansen-van Kempen
• Na voorvoegsels als: non-, niet-, oud-, non-actief, niet-roker, oud-ambassadeur
• In samengestelde aardrijkskundige namen: Noord-Hollands, Zuid- Amerikaans, Noordoost- Duitsland, Noord-Brabant
• In samenstellingen van symbolen en afkortingen: 65-jarige, tv-toestel, ?-teken
• In samenstellingen waarvan de beide delen gelijkwaardig zijn: minister-president, rooms-katholiek

Tekens bij letters --> apostrof

Een apostrof gebruik je:

• Als je letter(s) weglaat: ‘s nachts,’t fokschaap
• Om een verkeerde uitspraak te voorkomen: auto’s. piano’s,alinea’s
• In een bezittelijk voornaamwoord dat eindigt op een sisklank: Floris’ schrift, Beatrix’ verjaardag, Mulisch’ boek

Op welke momenten gebruik je een liggend streepje?

Wat is de enige situatie waarin je een woord mag afbreken?

Welke woord is juist gespeld?

1. zo even
2. zoeven
3. zo-even
4. zoëven

Welk woord is juist gespeld?

1. 's avonds
2. savonds
3. s'avonds
4. s' avonds

Welk antwoord is goed?

1. Joris kamer
2. Joris s kamer
3. Joris' kamer
4. Jori's kamer

Pauze!

Getallen schrijven

• De meest gebruikelijke regel is dat je getallen tot twintig in letters schrijft: zes, negen, elf, negende.
• Cijfers gebruik je bij getallen boven de twintig, behalve bij ronde getallen.

Voorbeeld:

• Mijn woonplaats telt momenteel 23225 inwoners.
• Zij verkochten wel tweehonderd koeien aan een Duitse boer.

Getallen schrijven

• Voor tientallen tot honderd, honderdtallen tot duizend, duizendtallen tot twaalfduizenden en woorden als miljoen, miljard, drie biljoen en zesmiljoenste gebruik je letters.

Voorbeeld:

• Ons koor heeft wel dertig alten.
• De tienduizendste bezoeker kreeg een cadeau.

Getallen schrijven

• Voor gewichten, maten, temperaturen, bedragen, adressen, datums en rekeningnummers gebruik je cijfers.
  

Voorbeelden:

500 gram

€25,-

Hoofdstraat 25

Wat is de meest gebruikelijke regel voor het schrijven van getallen?

Bij welke getallen gebruik je cijfers?

Gebruik je voor tientallen tot honderd letters of cijfers?

1. letters
2. cijfers

Welk antwoord is juist?

1. Dit is nu al de 10e keer.
2. Dit is nu al de tiende keer.

Welk antwoord is juist?

1. Ik woon op Lindelaan zesentwintig.
2. Ik woon op Lindelaan 26.

De trappen van vergelijking

Er zijn drie trappen van vergelijking:

• de stellende trap (spannend)
• de vergrotende trap (spannender)
• de overtreffende trap (spannendst

In het Nederlands worden de trappen van vergelijking meestal gevormd door de achtervoegsels -er en -st achter een bijvoeglijk naamwoord te zetten.

De trappen van vergelijking

• Bijvoeglijke naamwoorden die op een -r eindigen, krijgen in de vergrotende trap een tussengevoegde -d- (bijv. raar – raarder). Op deze regel bestaan echter nogal wat uitzonderingen.
• Een woord dat eindigt op een -s krijgt in de overtreffende trap alleen een -t: dwaas – dwaast.
• Een woord dat al op -st eindigt, krijgt in de overtreffende trap ‘meest’ ervoor: bewust – bewuster – meest bewust.
• Soms worden woorden gesplitst: drukbezocht – drukker bezocht – drukst bezocht.

Vul het volgende woord aan met de trappen van vergelijking:
mooi-

Vul het volgende woord aan met de trappen van vergelijking:
goed -

Vul het volgende woord aan met de trappen van vergelijking:
graag -

Vul het volgende woord aan met de trappen van vergelijking:
bizar

Vul het volgende woord aan met de trappen van vergelijking:
weinig -

Huiswerk voor vrijdag

Voor komende maandag, de volgende bijles, maak je de werkbladen. Deze zal ik je via de mail versturen. 

Dat was het voor vandaag

Fijn weekend en tot volgende week!