9 en 10 maart 23 Lijdvw en werken aan boekopdracht

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Welkom V1G

Programma deze week

• Uitleg zinsdelen: lijdend voorwerp
• Werken aan je boekopdracht

 Leerdoelen P3

 Wat heb je nodig voor correct spreken en schrijven? 

1. Verwijs- en signaalwoorden correct gebruiken
2. Werkwoorden correct spellen
3. Korte presentatie voorbereiden en houden
4. Leestekens correct gebruiken
5. Enthousiast presenteren
6. Je kunt een pitch houden 

 Leerdoelen P4

Grammatica (zinsdelen en woordsoorten)

Leesvaardigheid

Leerdoel deze week: je kunt in een zin pv, wwg, ow en lv benoemen 

Ik ga elke dinsdag sporten.

Wat is de persoonsvorm?

1. ik
2. ga
3. ga sporten
4. elke dinsdag

Ik ga elke dinsdag sporten.

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

1. ik
2. ga
3. ga sporten
4. elke dinsdag

Ik ga elke dinsdag sporten.

Wat is het onderwerp?

1. ik
2. ga
3. ga sporten
4. elke dinsdag

Lijdend voorwerp

Wat hoort bij elkaar?

Papa bakt  

Richard en Tom maken

Het varken eet

groenteafval

een taart

hun huiswerk

Wat hoort bij elkaar?

Papa bakt  

Richard en Tom maken

Het varken eet

iemand (ow) doet (pv)

een taart

hun huiswerk

groenteafval

iets (= lijdend voorwerp)

Dus voor het lijd.vw stel je de vraag: 

Ik koop een broek.

WAT(of WIE) KOOP IK? 

 

(wie /wat) + pv + ow => lijd.vw

Verschillen..

kopen

zien

stelen

geven

 

 ...in werkwoorden?

blaffen

niezen

gymmen

Verschillen..

Ik koop een broek.

ik koop iets

WAT(of WIE) KOOP IK? 

ow + pv + iets => lijd.vw

 

 ...in werkwoorden?

Mijn honden blaffen vaak.

* mijn honden blaffen iets

 * WAT BLAFFEN MIJN HONDEN? zin klopt niet

geen goed antwoord? géén lijd.vw

De dierenarts opereert de hond.

- wie opereert? onderwerp

- wie of wat opereert hij? wie ondergaat de handeling? Dus wie kan er niets aan doen dat hij geopereerd wordt? Dat is de hond: het lijd. voorwerp

Stappenplan Lijd. vw

1. pv zoeken (getal / tijd)
   
2. zinsdelen! 
3. wg zoeken (alle ww in de zin)
   
4. ow zoeken (wie of wat + pv?)
   
5. lijdvw zoeken (wie of wat + pv + ow?)
6. Tip: lijdvw begint NOOIT met een voorzetsel (aan, met, zonder, door, langs, in,...)

Lijd. vw

1. kijk dus naar de pv en ow: wie doet het? 
   
2. kijk naar wat dat werkwoord eigenlijk betekent: wie of wat ondergaat die handeling?
   
3. lijd.vw: kan er "niets aan doen" dat er iets met hem / haar gebeurt
   

Quizvragen

• Zoek het lijdend voorwerp in de zin
  
• geen lijd.vw? dan zet je een streepje: -

Zoek het lijd. vw

1.  Ik zie een paard.
2. Jij fietst heel hard.
3. Morgen ga ik taarten bakken.
4. Geeft Harry Potter een doosje dode muizen?
5. Jij hebt goed geleerd.
6. Jij hebt het lijdend voorwerp goed geleerd.

Schrijf het lijd.vw op van de zin:
Ik zie een paard.

Schrijf het lijd.vw op van de zin:
Jij fietst heel hard.

Schrijf het lijd.vw op van de zin:
Morgen ga ik taarten bakken.

Schrijf het lijd.vw op van de zin:
Geeft Harry Potter een doosje dode muizen?

Schrijf het lijd.vw op van de zin:
Jij hebt goed geleerd.

Schrijf het lijd.vw op van de zin:
Jij hebt het lijdend voorwerp goed geleerd.

Antwoorden

1.  Ik zie een paard.
2. Jij fietst heel hard. (geen lijd.vw)
3. Morgen ga ik taarten bakken.
4. Geeft Harry Potter een doosje dode muizen?
5. Jij hebt goed geleerd.(geen lijd.vw)
6. Jij hebt het lijdend voorwerp goed geleerd.

Boekopdracht

Leerdoel bereikt?

Leerdoel deze week: je kunt in een zin pv, wwg, ow en lv benoemen

Zinsdelen

1.  pv
2. wwg
3. ow
4. lv
5. mw

Meewerkend voorwerp

"De ontvanger" of "De luisteraar"

Het werkwoord zorgt ervoor of een meew. vw nodig is: 

• geven, overhandigen, vertellen... => dat doe je AAN IEMAND
• De agent gaf mij een bekeuring.
• vertellen, meedelen, informeren, uitleggen,..
• De GGD vertelt ons nieuwe informatie over het coronavirus. 
• sturen, zenden,..
• Hij stuurt haar een bos bloemen.

Welke vraag stel je om het meew. vw te vinden?  

• AAN of VOOR wie of wat + wwg + onderwerp + lijd. vw?
• vb: Aan jou geef ik altijd  graag cadeautjes.
• Het antwoord (als er een antwoord is) is het meewerkend voorwerp.

Tip: 'aan' of 'voor' 

• Je moet 'aan' of 'voor' kunnen toevoegen
• Hij geeft mij een boek => ...
• Je moet 'aan' of 'voor' kunnen weglaten: de volgorde mag veranderen
• Ze vertelt een mooi verhaal aan hem =>.....
• *Hij zit aan de kant => ....
• *Eline praat voor haar beurt => ....

Stappenplan 

1. pv zoeken (getal / tijd)
   
2. zinsdelen: welke delen van de zin horen bij elkaar en kun je verplaatsen? 
3. wg zoeken (alle ww in de zin)
   
4. ow zoeken (wie of wat + wwg?)
   
5. lijdvw zoeken (wie of wat + wwg + ow?)
6. Tip: lijdvw begint NOOIT met een voorzetsel (aan, met, zonder, door, langs, in,...)
7. meew. vw zoeken (aan / voor wie + wwg + ow + lv?)

 Zoek pv,wwg,ow lvw en mw vw

1.  Gisteren las ik een interessant artikel.
2. Jij hockeyt heel snel.
3. Morgen ga ik jou een brief sturen.
4. Geeft Harry Potter hem zijn nieuwe Nimbus 2000?
5. In het bos lopen tegenwoordig wolven rond. 
6. Ik vertel mijn vrienden een geheim. 
7. Heb jij nog vragen voor mij?

Antwoorden

1.  Gisteren las ik een interessant artikel (lv).
2. Jij hockeyt heel snel. --
3. Morgen ga ik jou (mv) een brief (lv) sturen.
4. Geeft Harry Potter hem(mv) zijn nieuwe Nimbus 2000 (lv)?
5. In het bos lopen tegenwoordig wolven rond. --
6. Ik vertel mijn vrienden (mv) een geheim (lv). 
7. Heb jij nog vragen (lv) voor mij?