H1.3 les 5 stolcurve_Excel

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

H1 Stoffen en materialen

Les 5

stolcurve

NOVA 3V H1.3

terugblik op vorige les

zijn er vragen over het huiswerk?

Met het deeltjesmodel kun je de faseovergangen verklaren.

Wat is het belangrijkste verschil tussen de moleculen in een vloeistof en in een gas?

1. In een vloeistof hebben de moleculen een vaste plaats.
2. In een vloeistof zitten de moleculen dichter op elkaar
3. In een vloeistof zijn de moleculen groter.
4. In een vloeistof zijn de moleculen kleiner.

Sleep de woorden en figuren naar de juiste plek.

kookpunt

smeltpunt

Verklaar op microniveau
waarom de temperatuur constant blijft tijdens
het smelten van ijs.

Aceton heeft bij standaard druk een kookpunt van
56 °C en alcohol een kookpunt van 78 °C.

Geef een verklaring op microniveau van dit verschil.

1. In aceton trekken de moleculen elkaar minder sterk aan
2. In aceton bewegen de moleculen sneller
3. In aceton is de afstand tussen de moleculen kleiner
4. Moleculen aceton zijn groter dan moleculen alcohol

Aan het eind van deze les kun je...

• uit de temperatuurverandering tijdens fase-overgang afleiden of een stof zuiver is of een mengsel (kookpunt/traject, stolpunt/traject)
• grafieken tekenen 
• een onderzoek opdelen in een onderzoeksvraag - waarnemingen - verwerking - conclusie

NOTEER & LEER

Een zuivere stof heeft een smeltpunt, stolpunt of kookpunt 

Tijdens de fase-overgang blijft de temperatuur constant

Je leest op de y-as één temperatuur af

NOTEER & LEER

Een mengsel heeft een smelttraject, stoltraject of kooktraject 

Tijdens de fase-overgang is de temperatuur niet constant

Je leest op de y-as twee temperaturen af

Bekijk de grafiek hier naast goed. Wat is het stolpunt van deze stof?

1. 400 graden
2. 250 graden
3. 100 graden
4. Kun je niet zeggen

Bij welke temperatuur bevindt zich het stoltraject?

1. 2800 - 1800 °C
2. 1800 - 980 °C
3. 980 - 450 °C

Wil je de uitleg nog eens horen?

Op de volgende dia vind je in de gedeelde les een filmpje waarin de grafieken van een smelt/kookpunt en een smelt/kooktraject nog eens worden uitgelegd

0

Onderzoek aan kaarsvet

Kaarsen zijn gemaakt van zuiver stearinezuur of een 

mengsel van stearinezuur en palmitinezuur. 

We bekijken klassikaal twee filmpjes van het stollen 

van kaarsvet (B en C). 

Onderzoeksvraag: Is het onderzochte kaarsvet een zuivere stof of een mengsel?

DEMO Stolcurve 

We bekijken klassikaal twee filmpjes van het stollen van kaarsvet (B en C). Maak in Excel een tabel om de waarnemingen te noteren:

tijd (min	T B (°C)	T C (°C)
1
2
3
...tm 20

DEMO Stolcurve 

We bekijken klassikaal twee filmpjes van het stollen van kaarsvet (B en C).

Maak in Excel een tabel om de waarnemingen te noteren:

let tijdens het stollen op de verandering van de fase en de temperatuur

tijd (min	T B (°C)	T C (°C)
1
2
3
...tm 20

Verwerking: stoldiagram tekenen

Maak van de gegevens in je tabel een grafiek in Excel

Stoldiagram tekenen

Conclusie

conclusie = antwoord op de onderzoeksvraag

Je gebruikt hierbij de (verwerking van de) waarnemingen die je hebt gedaan.

Onderzoeksvraag: Is het onderzochte kaarsvet een zuivere stof of een mengsel?

Conclusie:

kaarsvet B is .............., omdat ......(licht toe met je waarnemingen)

kaarsvet C is .............., omdat ......(licht toe met je waarnemingen)

leerdoelencheck Onderzoek doen

Practicumverslag van Fedde

Onderzoeksvraag: Lost suiker op in thee?

Ik doe een schep suiker in een kop thee en roer goed. De suiker lost op, roeren versnelt dus het oplossen.

conclusie: thee is een roodbruine vloeistof

1. is de conclusie juist?

2. Is "de suiker lost op" een waarneming of een conclusie?

3. Fedde trekt een conclusie over het roeren. Welke onderzoeksvraag past hierbij?

Eigen werk

Lees blz 22 tm 27 goed door, leer de betekenis van de blauwe woorden (zie lijst achterin hoofdstuk)

Maak opgave 2 en 8 van H1.3