HV3 1.3 Zuivere stoffen & Mengsels

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

1.3 Zuivere stoffen en mengsels

Leerdoelen

1.3.1. Je kunt op micro- en macroniveau uitleggen wat zuivere stoffen en wat mengsels zijn.

1.3.2 Je kunt smelt- en kookdiagrammen van mengsels op microniveau verklaren.

1.3.3. Je kunt op micro- en macroniveau het verschil uitleggen tussen homogene en heterogene mengsels.

1.3.4. Je kunt een aantal mengsels op macro- en microniveau beschrijven.

1.3.5. Je kunt berekeningen uitvoeren aan de samenstelling van mengsels: massa%, volume% en gram per liter.

Zuivere stoffen en mengsels

• Een zuivere stof is één soort stof met één soort moleculen, bijvoorbeeld kristalsuiker of aluminium.
• Een mengsel is een combinatie van stoffen, met meerdere soorten moleculen.

• De meeste stoffen die wij gebruiken zijn mengsels.

Smelt- en kookdiagram van een mengsel

• Zuivere stoffen hebben een smelt- en kookpunt
• Mengsels hebben een smelt- en kooktraject

Melk is een ...

1. Zuivere stof
2. Mengsel

Kraanwater is een ...

1. Zuivere stof
2. Mengsel

Koper is een ...

1. Zuivere stof
2. Mengsel

Brons is een ...

1. Zuivere stof
2. Mengsel

Homogeen en heterogeen

• In een homogeen mengsel zitten stoffen in dezelfde fase (vast, vloeibaar, gas) en kun je de verschillende deeltjes niet zien (ook niet met microscoop). 
• Zijn op macroniveau niet van elkaar te onderscheiden

• In een heterogeen mengsel zitten stoffen in verschillende fasen. 
• De verschillende stoffen zijn te zien met het blote oog of onder een microscoop

Filmpje mengsels

In het filmpje worden 5 mengsels genoemd met voorbeelden. Schrijf dit op.

5 mengsels uit het filmpje

Homogene mengsels

• Oplossing (suiker in water)
• Legering (brons)
• Gasmengsel (lucht)

Heterogene mengsels

• Suspensie (chocolademelk), vaste stof in vloeistof
• Emulsie (melk), twee vloeistoffen die niet mengen
• Rook, vaste stof (roet) in gas (lucht) 
• Nevel (mist), vloeistof in gas

Zeewater is een ...

1. Suspensie
2. Emulsie
3. Oplossing
4. Legering

Haarlak is een ...

1. Suspensie
2. Emulsie
3. Nevel
4. Gasmengsel

Mayonaise is een ...

1. Suspensie
2. Emulsie
3. Legering
4. Schuim

Slootwater is een ...

1. Suspensie
2. Emulsie
3. Oplossing
4. Schuim

Massapercentage (massa%)

Bereken het massapercentage tin in een legering van 23 gram tin en 56 gram koper

Volumepercentage (vol%)

Bereken het vol% azijnzuur van een fles schoonmaakazijn wat bestaat uit 113 ml azijnzuur en 637 ml water

Gehalte

Bereken het gehalte aan zout bij 9 gram zout in 400 ml water (in gram per liter)

Leerdoelen

1.3.1. Je kunt op micro- en macroniveau uitleggen wat zuivere stoffen en wat mengsels zijn.

1.3.2 Je kunt smelt- en kookdiagrammen van mengsels op microniveau verklaren.

1.3.3. Je kunt op micro- en macroniveau het verschil uitleggen tussen homogene en heterogene mengsels.

1.3.4. Je kunt een aantal mengsels op macro- en microniveau beschrijven.

1.3.5. Je kunt berekeningen uitvoeren aan de samenstelling van mengsels: massa%, volume% en gram per liter.

Werkdoelen

HAVO: 

Opdrachten: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8

VWO:

Opdrachten: 1, 4, 5, 8, 9, 10, 11