NaSk1 jaar 3 - Les 53: Energie herhaling

• Nask / Techniek
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Welkom bij NaSk1

Pak voor je:

- Boeken en schrift

- BINAS

- Rekenmachine

- Geodriehoek

- Pen en potlood

 

Startopdracht:

Maak de opgaven op het blad over de BINAS

 

Planning

• Lesdoelen
• Herhaling
• Hoofdstuk 5 afronden
• oefentoets
• Afsluiting
  

Lesdoelen

• Je kent hoofdstuk 5: Energie 
• Je kunt de oefentoets goed maken

Tijdens de les wil ik dat je:

1. Luistert als ik praat en is het stil

2. Naar elkaar luistert

3. Je spullen voor je hebt

4. Je zo gedraagt dat je de lesstof meekrijgt

5. Respectvol bent naar je klasgenoten en mij

Nu absenties

H5 Energie - 5.1 verbranden

Onvolledige verbranding

- Oranje vlam (gloeiende roetdeeltjes)

- Tekort aan zuurstof

- Verbruikt meer brandstof

- ontstaat roet en giftig gas koolstofmonooxide 

- Koolstofmonooxide CO

Volledige verbranding: 

- Blauwe vlam 

- voldoende zuurstof

- ontstaat waterdamp en koolstofdioxide 

- Koolstofdioxide CO₂

Volledige verbranding / onvolledige verbranding. 

Wat is er nodig voor brand?

Verbrandingsdriehoek:

• Zuurstof
• Brandstof
• Ontbrandingstemperatuur

Verbrandingswarmte Tabel 19

Verbrandingswarmte van vaste stof: J/g:  (Joule per gram) 

Verbrandingswarmte vloeistof: J/cm3 ( Joule per Kubieke cm)

Verbrandingswarmte gassen: J/ cm3

H5 Energie - 5.2 Verwarmen

Hoe werkt de Centrale Verwarming?

1. In de CV-ketel wordt aardgas verbrandt
2. Het water in de ketel wordt warm
3.  Het water stroomt naar de radiatoren + vloerverwarming in je hele huis
4. De warmte wordt afgegeven aan de lucht
5. Het koude water stroomt weer terug naar de ketel

Hoe kan warmte verplaatsen?

De drie vormen van warmtetransport:

Geleiding

Straling

Stroming

Wat is geleiding?

Stoffen geven warmte door: Geleiders

Stoffen die niet goed geleiden: Isolatoren

Tussenstof nodig!

Wat is stroming?

Het verplaatsen van warmte door een tussenstof

Warme lucht stijgt op

En koude lucht daalt neer

Koude lucht weegt meer dan warme lucht 

Wat is straling?

Straling is warmte dat zich verplaatst zonder tussenstof

IR-straling

Hoe wordt de kamer warm?

0: De radiator wordt warm door geleiding

1: De warme lucht stijgt op door stroming

2: De warme lucht koelt langzaam af bij het plafond.

3: De afgekoelde lucht is zwaarder en daalt.

4: Koude lucht stroomt naar de radiator

Warmtetransport

Met een warmtescan kun je zien waar er veel warmte uit je huis 'ontsnapt'.

Rood = veel warmteverlies

Blauw = weinig warmteverlies

Warmte verlies door stroming

•  Warmte verlies door stroming kun je tegen houden door:

1.  Kieren dichtmaken en ramen en deuren gesloten houden
2. Gebruik maken van materialen die stilstaande lucht bevatten. door stilstaande lucht kan geen warmte stromen. 

Warmteverlies door stroming

Warmteverlies door stroming kun je verkomen door: 

• Kieren dichtmaken en deuren en ramen sluiten: warmte van binnen stroomt niet naar buiten waar het koud is. 

• Gebruik maken van materialen die stilstaande lucht bevatten: wol, piepschuim, glaswol, dubbelglas 

• In stilstaande lucht kan warmte niet stromen. 

warmteverlies door straling

warmteverlies door straling

Warmteverlies door straling hou je tegen door: 

• Gebruik maken van witte en glanzende materialen --> de glanzende en witte materialen kaatsen de warmte terug. 

• Radiatorfolie, Aluminiumfolie, spiegelend glas in thermoskan.  
  

warmte verlies door geleiding

Geleiding hou je tegen door gebruik te maken van isolatoren

Isolatoren geleiden warmte slecht 

isolatoren gebruik je in koudebruggen -> plaatsen waar door geleiding warmte gaat verloren. 

Geleiding hou je tegen door gebruik te maken van isolatoren

Isolatoren zijn materialen die warmte slecht geleiden. Hoe kleiner de λ-waarde (lambda-waarden)(binas tabel 21) hoe beter de stof isoleert. 

isolatoren gebruik je in koudenbruggen -> Koudebruggen zijn plaatsen waar door geleiding warmte gaat verloren. 

warmteverlies door geleiding

H5 Energie - 5.3 Brandstof en milieu

Broeikaseffect

Versterkt broeikaseffect 

door:

- Meer CO₂ in de lucht 

- Minder bomen

Gevolg: 

- Opwarming van de aarde

- ijs smelt: zeespiegel stijgt

Fossiele brandstoffen

- Aardgas

- Aardolie

- Steenkool

Gevolgen milieuschade

• aantasten gezondheid (fijnstof)
• ander, extremer klimaat
• stijging zeespiegel
• opwarming aarde
• uitsterven planten-en diersoorten
• schaarste grondstoffen en energie
• minder natuur- en stiltegebieden

• Koolstofmono-oxide (CO)
• Luchtkwaliteit & fijnstof
• Aardbevingen in Groningen
• Thermische verontreiniging
• Zure regen

Wat zijn nog meer nadelen aan het gebruik van fossiele brandstoffen?

Fijnstof heeft een belangrijke link met luchtkwaliteit. De lucht in Nederland is een stuk schoner geworden over de jaren, maar we zijn er nog niet.

Thermische verontreiniging: opwarmen van het oppervlakte water. Warm water kan minder O2 bevatten, hierdoor krijgen vissen en andere waterdieren te weinig zuurstof.

Zure regen

Door de verbranding van fossiele brandstoffen krijg je uitstoot van zwaveldioxide en stikstofoxiden.

Hierdoor ontstaat er zwavelzuur en saltpeterzuur door contact met waterdamp en zuurstof. Het gevolg is zure regen.

Regen even zuur als azijn...

Welke duurzame manieren kunnen wij nog meer gebruiken om ons huis te verwarmen? 

• Zonnecollectoren
• 
  
• Bodemwarmte -> Warmtepomp
• 
  
• Blokverwarming

Blokverwarming / stadsverwarming 

Gebruik maken van restwarmte van elektriciteitscentrale / fabriek 

•  Fabriek en woningen vormen samen een warmtenet

• 
  

H5 Energie - 5.4 Energie omzetten

5 Soorten Energie

• Chemische energie
• Bewegings energie
• Stralings energie
• Elektrische energie
• Warmte

Energie kun je niet maken! Alleen omzetten!

Apparaten kunnen energie omzetten

Batterij of Accu

Chemische energie -> Elektrische energie

Waterkoker

Elektrische energie -> Warmte

Fohn

Elektrische energie -> Warmte + Bewegingsenergie

Motor

Chemische energie -> bewegingsenergie

Brander

Zet chemische energie om in warmte

(Stoom)turbine of schoepenrad

Stoomturbine zet warmte om in bewegingsenergie

Schoepenrad zet waterkracht om in bewegingsenergie

Dynamo (of Generator)

Zet bewegingsenergie om in elektrische energie

Stap 1: Chemische energie  -> Warmte

Stap 2: Warmte                      -> Bewegingsenergie

Stap 3: Bewegingsenergie  -> Elektrische energie

1

Chemische energie -> Warmte

2

Warmte -> Bewegingsenergie

3

Bewegingsenergie -> Elektrische energie

Apparaten kunnen energie omzetten

Batterij

Chemische energie -> Elektrische energie (+ Warmte)

Televisie

Elektrische energie -> Stralingsenergie (+ Warmte)

Ventilator

Elektrische energie -> Bewegingsenergie (+ Warmte)

Auto

Chemische energie -> Bewegingsenergie (+ Warmte)

Rendement

Niet alle energie wordt nuttig gebruikt. Door het percentage nuttige energie te berekenen, kun je het rendement vinden. 

Zelfstandig werken ZS

Maak het voorbeeldproefwerk op pagina 77

Opdracht t/m 19

10 minuten ZS

Klaar? Maak een samenvatting

Lesdoelen

• Je kent hoofdstuk 5: Energie
• Je kunt de oefentoets goed maken