In deze les zitten 35 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 6 videos.
Lesduur is: 120 min
Introductie
In het kader van mediawijsheid hebben Schooltv en filmmuseum Eye het project ‘Wat kijk je nou?’ gelanceerd. In een serie korte video’s legt presentatrice Sosha Duysker uit wat er eigenlijk allemaal áchter filmbeelden zit. Door de video's van 'Wat kijk je nou?' kunnen kinderen leren om begrijpend te kijken. ‘Begrijpend kijken’ wordt ook wel beeldgeletterdheid genoemd. Dat is een steeds belangrijkere vaardigheid in het huidige medialandschap.
Het project sluit aan bij het thema ‘mediawijsheid’ als onderdeel van de 21e-eeuwse vaardigheden.
Kerndoelen
Nederlands (BO), o.a.:
(5):..teksten te schrijven om te informeren, overtuigen of plezier verschaffen.
(9):..plezier krijgen in het schrijven van verhalen.
Kunstzinnige Oriëntatie (BO), o.a.:
(54):..beelden gebruiken om gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en mee te communiceren.
(55):..reflecteren.
(56):..waarderen van cultureel erfgoed.
Deze lessenserie stelt bij elke aflevering een aantal vragen en geeft leerlingen bij elke aflevering een opdracht rondom het onderwerp. Deze lessenserie is gemaakt door Filmhub Midden i.s.m. RK Basisschool de Stek in Houten.
Instructies
Als je de notities tijdens de les aanklikt, zien de kinderen deze ook op het digibord. Het is daarom handig de instructies van tevoren voor jezelf uit te printen, dit doe je door op de print knop rechtsboven op het scherm aan te klikken.
Werkbladen
Onderdelen in deze les
les 1
Slide 1 - Tekstslide
Wie heeft deze serie al eens gezien?
Eventueel: Wie kent Sosha Duysker al? In welke programma's heb je haar gezien?
Sosha gaat je meenemen in de wereld van film.
Waar denk je dat een filmles over gaat?
Wat ga je leren denk je?
Slide 2 - Tekstslide
Waar denk je dat zo'n filmles over gaat?
Wat ga je leren in een filmles denk je?
Bespreek de antwoorden van de leerlingen.
Afronding: Vandaag gaan we het hebben over de camera en het geluid.
Eventueel wisbordjes voor de meerkeuzevragen bij de camerashots, maar dit is niet noodzakelijk.
Eventueel tablets voor de opdracht 'shots maken', maar dit is niet noodzakelijk.
Cameragebruik in de film
Een regisseur en cameraman maken keuzes in kader (close-up, mediumshot, totaalshot), perspectief (kikker-, vogelperspectief) en beweging (statief, bewegend). Deze keuzes maken ze om de gevoelens van de kijker (jij dus!) te sturen, en om het verhaal zo goed en mooi mogelijk over te brengen, zodat jij er als kijker optimaal van kunt genieten.
Weet je het niet, let dan straks goed op bij het kijken van het filmpje!
Camera: shot
Slide 4 - Tekstslide
Wat is een 'shot' bij het filmen?
Weet je het niet, let dan straks goed op bij het kijken van het filmpje!
Slide 5 - Video
Bekijk de aflevering door op de link te klikken. Je komt op de website van Schooltv.
Wat is een 'shot'?
Camera: shot
Een shot is een ononderbroken filmopname.
Slide 6 - Tekstslide
Een shot is een ononderbroken filmopname.
Licht nog even toe wat ononderbroken is.
Gebruik eventueel je eigen mobiel of een tablet om te laten zien wat een shot is. Vertel dan hardop wat je doet, bijvoorbeeld: "Ik druk nu op de rode knop record-start opname, nu film ik en nu druk ik weer op de rode knop zodat de opname stopt. Dat is 1 shot."
Hoe heet dit shot?
A
close-up shot
B
medium shot
C
totaal shot
D
over-the-shoulder shot
Slide 7 - Quizvraag
Speel het spel klassikaal zonder tablet/mobiel.
Laat de kinderen eventueel het antwoord op een wisbordje schrijven.
Totaal shot
Bespreek waarom een filmmaker kiest voor een totaalshot. (Je ziet goed waar de scene zich afspeelt)
Hoe heet dit shot?
A
close-up shot
B
medium shot
C
totaal shot
D
over-the-shoulder shot
Slide 8 - Quizvraag
Close-up shot
Bespreek waarom een filmmaker kiest voor een close up. (Je ziet de emotie van het personage goed)
Hoe heet dit shot?
A
close-up shot
B
medium shot
C
totaal shot
D
over-the-shoulder shot
Slide 9 - Quizvraag
Medium shot
Bespreek waarom een filmmaker kiest voor een medium shot. (Je ziet nog iets van de omgeving en je kunt makkelijk meerdere personages in beeld laten zien)
Hoe heet dit shot?
A
close-up shot
B
medium shot
C
totaal shot
D
over-the-shoulder shot
Slide 10 - Quizvraag
Over-the-shoulder shot
Bespreek waarom een filmmaker kiest voor een over-the-shoulder shot. (Je ziet goed waar het personage naar kijkt)
Camera: opdracht
Maak een totaal, medium en close-up shot van je klasgenoot.
Slide 11 - Tekstslide
Opdracht: shots maken
Laat de leerlingen dit doen in tweetallen. Één leerling maakt een horizontaal kader met je duimen en wijsvingers (zie afbeelding in deze slide). Maak zo een totaal, medium en close-up shot van je klasgenoot. Wissel daarna van rol.
(Hier is wel wat ruimte in de klas voor nodig, vooral voor het totaalshot)
Variant: als er tablets op school zijn kan je dit heel leuk doen door het maken van foto's!
Voeg eventueel ook het over-the-shoulder shot toe. Hier zijn 3 leerlingen per groepje voor nodig.
Afronding: Vertel dat we hierna heel goed gaan luisteren naar alle geluiden en de muziek in film!
Eventueel een fragment uit een stomme film, zie opdracht foley.
Het geluid in de film
Geluid is ontzettend belangrijk bij een film. Het bepaalt de sfeer en wat jij erbij voelt. Het kan net het juiste gevoel meegeven dat nodig is om de filmscène verdrietig, spannend of bijvoorbeeld romantisch te laten zijn. Geluid is niet alleen de muziek, maar ook al het andere geluid, zoals dialogen en geluidseffecten. Geluid wordt pas later, bij de montage, aan een film toegevoegd.
Kernbegrippen
Filmmuziek, geluidseffecten, geluidsstudio, geluidstechnicus, foley artist
Kijk eventueel deze aflevering van het Klokhuis over Foley
Kijk eventueel deze aflevering van het Klohuis over filmmuziek
Wat is een 'foley-artiest'?
Weet je het niet, let dan straks goed op bij het kijken van het filmpje!
Geluid
Slide 13 - Tekstslide
Wat is een 'foley-artiest'?
Weet je het niet, let dan straks goed op bij het kijken van het filmpje!
Slide 14 - Video
Bekijk de aflevering door op de link te klikken. Je komt op de website van Schooltv.
Wat doet de muziek? In wat voor film zijn we beland?
Geluid: muziek
Slide 15 - Tekstslide
Opdracht: de kracht van muziek
Klassikaal. Zet 2 leerlingen voor de klas. Ze staan stil tegenover elkaar en acteren niet. Laat op de volgende 3 slides steeds 10 seconde van de muziek horen. Wat gebeurt er met de 2 leerlingen door de muziek? In wat voor film of scene zijn ze beland?
Mogelijke antwoorden:
muziek 1: Een duel in het Wilde Westen.
muziek 2: Een moordscène uit een horrorfilm.
muziek 3: een liefdesscène uit een romantische film.
1
Slide 16 - Tekstslide
De muziek suggereert een duel in het Wilde Westen.
2
2
Slide 17 - Tekstslide
De muziek suggereert een moord in een enge film.
3
Slide 18 - Tekstslide
De muziek suggereert een romantische scène.
Wat is een 'foley-artiest'?
Geluid: foley
Een foley-artiest is een persoon die zorgt voor de geluidseffecten in een film.
Slide 19 - Tekstslide
Een foley-artiest is een persoon die zorgt voor de geluidseffecten in een film, zoals voetstappen, piepende deuren of omgevingsgeluiden.
Geluid: opdracht
Speel zelf voor foley-artiest! Bekijk dit filmpje en maak zelf met de klas het geluid of muziek.
Slide 20 - Tekstslide
Opdracht: spelen voor foley-artiest
Gebruik bijvoorbeeld een kort fragment uit een stomme film. Bijvoorbeeld het fragment L'Arroseur Arrose op Youtube of Vimeo.
Afronding: Vertel dat we de volgende keer gaan oefenen met het maken van een filmverhaal en met acteren.
Zonder een filmverhaal kan er geen film bestaan. Als het verhaal goed is, zal je als kijker ook meeleven en graag willen weten hoe het afloopt. In het filmverhaal, ook wel scenario genoemd, staat vaak één figuur centraal. Dat is de hoofdpersoon. Een hoofdpersoon heeft altijd een doel. Of dit doel bereikt wordt, weten we als kijker natuurlijk niet. Het bereiken van dit doel gaat in ieder geval niet makkelijk, er zijn vaak tegenkrachten. Een tegenkracht kan één of meerdere personen zijn, maar het kan ook iets zijn wat je zelf tegenzit, een ziekte bijvoorbeeld, of je eigen angsten.
Weet je het niet, let dan straks goed op bij het kijken van het filmpje!
Verhaal
Slide 24 - Tekstslide
Wat is een 'scenario'?
Weet je het niet, let dan straks goed op bij het kijken van het filmpje!
Slide 25 - Video
Bekijk de aflevering door op de link te klikken. Je komt op de website van Schooltv.
Wat is een 'scenario'?
Verhaal: scenario
Het scenario is het verhaal van de film helemaal uitgeschreven.
Slide 26 - Tekstslide
Het scenario is het verhaal van de film helemaal uitgeschreven.
Maak in tweetallen een kort filmverhaal.
Iemand ...
Wilde ...
Maar ...
Dus ...
Toen ...
Verhaal: opdracht
Slide 27 - Tekstslide
Laat de leerlingen per groepje een filmverhaal opschrijven. Print vooraf het werkblad, zie hierboven bij werkbladen of KLIK HIER.
Deze verhalen zijn straks goed te gebruiken bij de opdracht van acteren.
A) Oefen het eerst samen
Schrijf op het bord (bijvoorbeeld):
Iemand: een hongerige dief
Wilde: een lekker gebakje stelen
Maar: er komt een politieagent om de hoek
Dus: ...
Toen: ...
Laat de kinderen per groepje iets bedenken bij 'Dus' en 'Toen'. Laat een aantal groepjes daarna hun verhaal vertellen.
Zo krijg je snel ludieke scenario's en is het leuk om te zien hoe iedereen in de klas weer iets anders verzint met dezelfde informatie.
B) Laat de kinderen nu zelf in tweetallen of in een groepje een zelfbedacht kort filmverhaal opschrijven.
Geef ze het werkblad. Help leerlingen die het moeilijk kunnen bedenken op gang door de 'iemand', 'wilde' en 'maar' samen te bedenken. Stimuleer de leerlingen goed na te denken over het einde van hun verhaal.
Bespreek de verhalen van de groepjes of laat leerlingen hun verhaal presenteren.
Afronding: Vertel dat we hierna meer te weten komen over acteren en de verhalen gaan gebruiken om te acteren.
Bij voorkeur de zelfgemaakte filmverhalen van de leerlingen uit deel 2: verhaal.
Acteren in een film
De acteurs en actrices die in de film spelen hebben de belangrijke taak om de kijkers mee te laten leven in hun rol. Als het acteerwerk niet geloofwaardig is, zal jij als kijker het verhaal ook niet meer geloven, maar als een acteur of actrice helemaal in zijn of haar rol opgaat, ben je bereid hen te geloven en ga je helemaal op in het verhaal.
Is er een verschil tussen acteren op het toneel en acteren in een film denk je?
Acteren
Slide 29 - Tekstslide
Wat is 'acteren'?
Is er een verschil tussen acteren op het toneel en acteren in een film denk je?
Slide 30 - Video
Bekijk de aflevering door op de link te klikken. Je komt op de website van Schooltv.
Wat zegt acteur Oussama Ahammoud over het verschil tussen acteren op het toneel en acteren op film?
Acteren
Op het toneel acteer je groter. Op film acteer je kleiner. Daar gaan we mee oefenen.
Slide 31 - Tekstslide
Op het toneel acteer je groter. Op film acteer je kleiner. Daar gaan we mee oefenen.
Acteren: toneel opdracht
Acteer zoals op het toneel: groots!
Slide 32 - Tekstslide
Gebruik bij voorkeur de filmverhalen die bij deel 2: verhaal zijn bedacht.
Opdracht: toneel acteren
Bedenk in groepjes een korte scène die je kunt spelen in de klas. Deze hoeft maar een paar regels tekst te bevatten (let wel op begin-midden-eind). Denk bijvoorbeeld aan een afscheid of een ruzie. Verdeel de rollen en speel deze scène eerst zoals je deze zou spelen op het toneel. Maak het spel groot, overdreven en met veel gebaren.
Acteren: film opdracht
Acteer voor de camera: hou het kleiner...
Slide 33 - Tekstslide
Gebruik bij voorkeur de filmverhalen die bij verhaal zijn bedacht.
Opdracht: film acteren
Speel dezelfde scène nog een keer, maar dan klein, niet te overdreven, zonder veel gebaren. Zo acteer je voor film.
Afronding: Vertel dat we hierna gaan kijken naar wat het art department allemaal doet in een film.