Hst 2 Pulsar: Stoffen en materialen

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Welkom bij NASK

Hoofdstuk 2: Stoffen

Klas 1

2.1 Stoffen en materialen

Alles op de wereld is gemaakt van stoffen. 

Je herkent stoffen aan hun eigenschappen.

Stofeigenschappen kun je niet veranderen.

Stofeigenschappen

- fase:                                                       is de stof een gas, een vloeistof of een vaste stof?

- kleur

- geur 

- smaak 

- brandbaarheid:                                 kan de stof verbranden of niet? 

- doorzichtigheid:                               kan je door de stof heen kijken?

- giftigheid:                                            kun je er ziek van worden?

- hardheid:                                              kan de stof gemakkelijk ingedrukt of vervormd worden?

- kookpunt:                                             bij welke temperatuur kook de stof?

- smeltpunt:                                           bij welke temperatuur smelt de stof?

Geen stofeigenschappen zijn:

- vorm:                        een blad papier kun je doormidden scheuren en

                                       de helft weggooien. Je hebt dan nog steeds papier, 

                                       alleen ziet het er anders uit.

- hoeveelheid:         een blad papier kun je doormidden scheuren en

                                       de helft weggooien. Je hebt dan nog steeds papier, 

                                       alleen minder.

Gevaarlijke stoffen

Sommige stoffen zijn gevaarlijk, je kunt er bijvoorbeeld ziek van worden, er kan brand ontstaan of iets kan ontploffen.

Om aan te geven welk gevaar er dreigt bij bepaalde stoffen worden 

gevarensymbolen gebruikt.

Deze symbolen worden ook wel pictogrammen genoemd en worden gebruikt om te waarschuwen.

Op een fles verfverdunner staat:
Licht ontvlambaar. Schadelijk bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid.
Welke pictogrammen horen op de fles verfverdunner te staan?

D

C

B

A

1. pictogrammen A en B
2. pictogram B en C
3. pictogrammen C en D
4. pictogrammen A en D

Stoffen kiezen

Stoffen kies je aan de hand van hun stofeigenschappen. 

Een bank wil je graag van een veerkrachtig materiaal maken, dat zit lekker. 

Een stenen bank zit maar heel even goed, daarna zit je niet meer lekker. 

Een stenen bank zet je niet in de huiskamer bij de televisie, maar wel bijvoorbeeld in een park.

De stofeigenschappen moeten passen bij dat waarvoor je de stof gaat gebruiken

Kunststoffen

Kunststoffen worden gemaakt van aardolie. 

Stofeigenschappen van kunststoffen:

• licht en sterk                       (koffiebeker)
• geleiden geen stroom    (kunsstof laagje on een elektriciteitsdraad)
• roesten en rotten niet     (zoals spijkers en                                                       hout wel doen)
• hebben weinig onderhoud nodig

Kunststoffen

Kunststof wordt gemaakt van aardolie. 

Er zijn 2 soorten kunststof:

- Thermoplast: vervormt bij warmte

- Thermoharder: vervormt niet bij warmte

Metalen

Eigenschappen van metalen

• geleiden elektrische stroom, het ene metaal geleidt beter dan het andere. Koper geleidt elektrische stroom heel erg goed.
  
• sommige metalen zijn heel erg licht, aluminium wordt bijvoorbeeld in vliegtuigen gebruikt.
• andere metalen zijn heel erg zwaar, bijvoorbeeld lood dat gebruikt wordt bij vissen

Metalen met elkaar mengen

Wat is een legering?

Dit is een mengsel van verschillende metalen.

door de verschillende metalen samen te smelten kun je zorgen dat de eigenschappen zo worden zoalsjij die wilt.

Een voorbeeld hiervan is roestvast staal. dit is veel sterker dan ijzer en roest niet. ijzer alleen roest wel.

Wat heb je in deze les geleerd?

• wat stofeigenschappen zijn
• hoe je gevaarlijke stoffen kunt herkennen
• welke gevarensymbolen er zijn
• waarom bepaalde stoffen gekozen worden
• wat kunststoffen zijn en  welke soorten er zijn
• de eigenschappen van metalen
• wat legeringen zijn

2.2 Mengsels

Een mengsel bestaat uit 2 of meerdere stoffen. 

2 soorten mengsels

We bespreken 2 soorten mengsels:

- Oplossing

- Emulsie

Oplossing

Suspensie

Emulsie

Aan de slag!