Elektriciteit K3 1.1 elektrische stroom les 3

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

H1: Elektriciteit 

§ 1.1 Elektrische stroom

§ 1.2 Elektriciteit in huis

§ 1.3 Vermogen en energie

§ 1.4 Elektriciteit en veiligheid

Lesprogramma

1. Nova digitale boek koppelen
2. Terugblik
3. Leerdoelen
4. Instructie (uitleg)
5. Huiswerk
6. Nabespreking
7. Afsluiting 

Elektriciteit

Nova code:

klascode 294168

Terugblik

1. Je kunt herkennen of een stroomkring onderbroken of gesloten is.
   
2. Je kunt de symbolen van elektrische componenten benoemen.
   
3. Je kunt een schakelschema tekenen.
   
4. Je kunt het verschil uitleggen tussen een schakelaar en een drukschakelaar.
   
5. Je kunt het verschil benoemen tussen geleiders en isolatoren.
   
6. Je kunt een aantal geleiders en isolatoren benoemen.
   
7. Je kent het verschil tussen een serie en een parallelschakeling

Leerdoelen: 1.1 Elektrische stroom

1. Je kunt met een model uitleggen hoe een elektrische stroom rond stroomt in een stroomkring.
2. Je kunt aangeven hoe je een stroommeter moet schakelen om een bepaalde stroom te meten.
3. Je kunt uitleggen dat de stroomsterkte in een serieschakeling op alle plaatsen even groot is.
4. Je kunt stroomsterktes in parallelschakelingen berekenen.
5. Je kunt beredeneren hoe groot de stroomsterktes in een gemengde schakeling zijn.

Instructie 

Een goed model is de cv-installatie van een woonhuis. 
In een cv-installatie stroomt water in een gesloten kring rond (figuur 1). 
Een pomp zorgt voor het rondstromen van het water. Je kunt het stromende water onderbreken door een kraan in de leiding dicht te draaien. Dat is de knop op de radiator.

In een stroomkring loopt elektrische stroom in een gesloten kring rond. Een spanningsbron (de ‘pomp’) zorgt voor het rondlopen van de stroom. Je kunt de stroom met een schakelaar (de ‘kraan’) aan- en uitzetten.

Instructie

Met een stroommeter kun je de stroomsterkte in een elektrische stroomkring meten.

In figuur hiernaast zie je hoe je de stroommeter moet aansluiten: in serie met het lampje. 

Je kunt de stroomsterkte dan aflezen in ampère (A) of in milliampère (mA). 

Door het lampje in het figuur loopt bijv. een stroomsterkte van 0,2 A. 

Dat is hetzelfde als 200 mA.

Wetenschap is het opdoen van kennis en deze toepassen.
Natuurwetenschappers kijken naar de natuurlijke wereld, en nemen verschijnselen waar. En proberen die te verklaren en te voorspellen.
Ze doen ONDERZOEK en ontdekken zo nieuwe dingen over de natuur om ons heen.
Techniek wordt gebruikt om die kennis in uitvindingen toe te passen

Verschil Natuurkunde en Scheikunde: tijdelijk en blijvende veranderingen: Je kan het niet meer terug krijgen in de oude staat.
Eigenlijk IS scheikunde ook natuurkunde, maar dan specifiek gericht op stoffen en hoe die met elkaar reageren DUS een blijvende verandering

Instructie

In een serieschakeling kan de stroom maar één route volgen. 

De stroomsterkte is overal even groot. 

Dat kun je begrijpen met het cv-model. 

Als er aan de ene kant van een buis 1 liter water per seconde binnenstroomt, moet er aan de andere kant ook weer 1 liter water per seconde uitstromen. 

Onderweg verdwijnt er geen water.

Instructie

Zo zit dat ook met de elektrische stroom die door een serieschakeling loopt.

Als je links van een lampje een stroom meet van 0,1 A, meet je ook rechts van het lampje een stroom van 0,1 A.

 De stroomsterkte is overal even groot zie figuur hiernaast.

Instructie

Een parallelschakeling heeft vertakkingen.

De stroom kan dus meer dan één route ‘kiezen’ zie figuur. 

Door elke tak loopt een stroom met een bepaalde sterkte. 

Als je de totale stroomsterkte door de schakeling wilt weten, moet je de stroomsterktes in alle takken bij elkaar optellen. 

Ook dat klopt met het cv-model.

Instructie

Rekenregel:

Voor de stroomsterkte in een parallelschakeling kun je de rekenregel schrijven als:

Totale stroomsterkte = stroomsterkte door tak 1 + stroomsterkte door tak 2 + stroomsterkte door tak 3 + …

Het symbool voor de stroomsterkte is de letter

I. 

Elke vertakking krijgt dus een eigen nummer. 

Instructie

In een gemengde schakeling zijn sommige onderdelen in serie geschakeld en andere parallel. 

In het figuur  hiernaast zie je een eenvoudig voorbeeld: de lampjes 2 en 3 zijn parallel aan elkaar geschakeld, maar ze staan in serie met lampje 1.

Instructie

Als je lampje 1 losdraait, gaan de lampjes 2 en 3 uit. Je hebt dan geen gesloten stroomkring meer. Maar als je lampje 2 losdraait, blijven de lampjes 1 en 3 gewoon branden. Dat komt doordat er dan nog steeds een gesloten stroomkring is.

Instructie

Lampje 1 brandt feller dan lampje 2 of lampje 3. 

Dat dit zo is, kun je begrijpen met het cv-model. De schakeling vertakt zich na lampje 1. De stroom verdeelt zich dan over lampje 2 en lampje 3. Door lampje 1 loopt dus evenveel stroom als door lampje 2 en 3 samen.

Aan de slag!

Hoe groot is de totale stroomsterkte?

Aan de slag!

Maak opdracht: 4, 9, 10, 11 en 14

Nova-B3 elektrische stroom

Je mag samenwerken

Nabespreken 

Antwoorden opdrachten

Wetenschap is het opdoen van kennis en deze toepassen.
Natuurwetenschappers kijken naar de natuurlijke wereld, en nemen verschijnselen waar. En proberen die te verklaren en te voorspellen.
Ze doen ONDERZOEK en ontdekken zo nieuwe dingen over de natuur om ons heen.
Techniek wordt gebruikt om die kennis in uitvindingen toe te passen

Verschil Natuurkunde en Scheikunde: tijdelijk en blijvende veranderingen: Je kan het niet meer terug krijgen in de oude staat.
Eigenlijk IS scheikunde ook natuurkunde, maar dan specifiek gericht op stoffen en hoe die met elkaar reageren DUS een blijvende verandering

Schrijf 3 dingen op die
je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je
deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Afsluiting: we weten...

1. Hoe je met een model uit kunt leggen hoe een elektrische stroom rond stroomt in een stroomkring.
   
2. Hoe we een stroommeter moet schakelen om een bepaalde stroom te meten.
   
3. Dat de stroomsterkte in een serieschakeling op alle plaatsen even groot is.
   
4. Hoe je stroomsterktes in parallelschakelingen kunt berekenen.
   
5. Hoe je kunt beredeneren hoe groot de de stroomsterktes in een gemengde schakeling zijn.

Ik snap de leerdoelen:

1. Ja
2. Nee
3. Een beetje....

Afsluiting

Volgende les:

Huiswerk:

1. Maak de opdrachten af: Maak opdracht: 4, 9, 10, 11 en 14

2. Lees paragraaf § 1.2 Elektriciteit in huis

Dank voor jullie aandacht!