Onderwerp van de zin PDF

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Zinsdelen: 

Onderwerp van de zin

Wat is een zinsdeel?

Een groepje woorden dat je in zijn geheel voor de persoonsvorm kan zetten (of dat al voor de persoonsvorm staat)...

en dat samen een bepaalde rol in de zin vervult.

bijv: onderwerp, lijdend voorwerp, meewerkend voorwerp

Hoe vind je de persoonsvorm?

2 manieren:

Hoe vind je de persoonsvorm?

2 manieren:

Piet heeft een appel gegeten.

-Ja/nee zin maken: pv vooraan in de zin

Heeft Piet een appel gegeten? -> heeft vooraan in de zin, dus heeft = pv

-EV->MV / MV -> EV: alleen pv verandert

Piet en Jan hebben een appel gegeten. -> heeft verandert in hebben, dus heeft = pv

Wat was de vraag die we geleerd hadden om het onderwerp te vinden?

Wie/wat + werkwoordelijk gezegde? = onderwerp

=

     alle werkwoorden in de zin

Wat weet je nog meer over het onderwerp? (Wat zijn eigenschappen van dit zinsdeel?)

-Staat in een normale zin op de eerste plek: Idan bakt een ei.

-Staat in alle andere gevallen na de persoonsvorm:

Bakt Idan een ei?

Wanneer bakt Idan een ei?

Een ei bakt Idan.

Het onderwerp en de persoonsvorm staan dus altijd naast elkaar!

Het onderwerp van de zin kan ook lang zijn!

Piet pakt de fiets.

De vader van Piet pakt de fiets.

De oude vriendelijke vader van Piet pakt de fiets.

De oude vriendelijke vader van mijn klasgenoot Piet pakt de fiets.

Maar een zinsdeel kan voor de pv staan!

Piet pakt de fiets.

De vader van Piet pakt de fiets.

De oude vriendelijke vader van Piet pakt de fiets.

De oude vriendelijke vader van mijn klasgenoot Piet pakt de fiets.

Het onderwerp is niet altijd degene die iets doet, is of ervaart!

Het onderwerp kan namelijk twee semantische rollen hebben!

Het onderwerp kan twee semantische rollen hebben!

Het onderwerp kan agens (doener) zijn.

De jongen schopt de bal.

Het onderwerp kan ook patiëns (ondergaander) zijn!

De bal wordt geschopt door de jongen!

Let op!

Het onderwerp staat niet altijd aan het begin van de zin!

De jongen schopt de bal.

De bal schopt de jongen.

De bal wordt geschopt door de jongen.

Door de jongen wordt de bal geschopt.