Mijn proefles

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Wat versta jij onder gedrag?

GEDRAG: 

is alle activiteiten van een persoon die anderen kunnen waarnemen.

Voorbeelden van gedrag zijn: lopen, slapen, praten, lachen, huilen.

Wanneer je naar het gedrag van mensen kijkt, zie je vaak grote overeenkomsten. Mensen gedragen zich in gelijksoortige situaties vaak hetzelfde. Dit valt vooral op als je in een vreemd land komt, bijvoorbeeld China. In je waarneming lijken alle Chinezen erg veel op elkaar, niet alleen in uiterlijk, maar ook in gedrag. Denk aan hoe ze eten, hoe ze lopen, hoe ze zitten, elkaar begroeten en weer afscheid nemen. Omdat hun gewoonten anders zijn en ze qua uiterlijk ook nog eens op elkaar lijken, valt het je op.

Wat versta jij onder de term cultuur?

Cultuur: 

Cultuur is het geheel van waarden, normen, opvattingen en gewoonten binnen een bepaalde groep of samenleving.

De cultuur wordt in de opvoeding via normen, waarden en gewoonten van generatie op generatie overgedragen. Het gezin en de sociale klasse spelen daarbij een grote rol. Als beroepskracht MZ of PW leer jij cliënten en/of kinderen ook vaak nieuwe vaardigheden aan. Je maakt dan bewust gebruik van leerprocessen. Je doet bepaald gedrag voor en vraagt de cliënt of kind jou na te doen. Je geeft bewust een compliment als een cliënt of kind gewenst gedrag vertoont.

De keuze van de mens om zich net zo te gedragen als de anderen in de groep, rekenen we tot opzettelijk gedrag. Je wilt bewust op anderen lijken. Soms echter moet je verplicht op elkaar lijken. Denk aan beroepen waarin iedereen in hetzelfde uniform loopt, zoals winkelpersoneel, politieagenten, militairen en verplegend personeel.

Samenvattend kun je zeggen dat mensen om verschillende redenen op elkaar lijken (of willen lijken). 

Dat komt omdat ze: 

gemeenschappelijke, erfelijke eigenschappen bezitten;

tot eenzelfde volk behoren;

in dezelfde omgeving leven;

een bepaalde functie hebben.

 

Jung 

Jung: 

Een nog altijd gebruikte indeling van mensen is die van de Zwitserse psychiater Jung (1875-1961). Hij keek naar de gerichtheid van de mens op de buitenwereld. Jung maakte verschil tussen:

het gesloten ofwel introverte type;

het open ofwel extraverte type.

Wat betekent de term: introvert?

Wat betekent extravert?

persoonlijkheid; 

Met persoonlijkheid bedoelen we het totaal aan eigenschappen dat iemand kenmerkt, waardoor deze persoon verschilt van andere mensen. Dit totaal aan eigenschappen bepaalt dan weer de manier waarop iemand in verschillende situaties zal reageren, de manier waarop hij denkt en welke zaken hem motiveren. Het valt daarbij op dat iemand globaal genomen op dezelfde manier reageert in verschillende situaties.

.

Voorbeelden: persoonlijkheidseigenschappen (uitersten)

Ik houd me op de achtergrond – ik treed op de voorgrond.

Ik ben netjes – ik ben slordig.

Ik ben een denker – ik ben een doener

karakter:

Maak een foto/ zoek een foto waarin de term temperament naar voren komt:

Ontwikkeling van de persoonlijheid

Psychologen zijn het erover eens dat de persoonlijkheid van mensen bepaald wordt door de aanleg, de omstandigheden en zelfbepaling.

Aanleg: 

Aangeboren. Eigenschappen of mogelijkheden die iemand bij de bevruchting heeft meegekregen (in de genen)

Omstandigheden

Bij omstandigheden moet je denken aan de opvoeding, het gezin en de sociale klasse. De eigenschappen die je via aanleg meekrijgt, zijn niet onveranderlijk. Ook al krijg je in aanleg mee dat je gevoelig bent voor verslavingen, dat wil niet zeggen dat je verslaafd raakt. Welk voorbeeld geven je ouders/verzorgers? Wat leren zij je? Dat kan een groot verschil maken.

zelfbepaling

Door zelfbepaling kun je degene zijn die je wilt zijn. Bij zelfbepaling gaat het om de mogelijkheid om zelf richting te geven aan je eigen ontwikkeling. Je kunt zelf beslissingen nemen over hoe je je gedraagt, je voordoet aan anderen. Je hebt zelf invloed op wie je bent, je kunt jezelf vormen in de richting van wie je wilt zijn.

Big Five: 

 Deze test meet de persoonlijkheid op vijf punten: 

extraversie tegenover introversie;

vriendelijkheid en meegaandheid tegenover wantrouwen;

ordelijkheid en zorgvuldigheid tegenover laksheid en gebrek aan motivatie;

emotionele stabiliteit tegenover neuroticisme/labiliteit;

mate van openheid voor ervaringen/intellect/creativiteit.

Ennegram

Het enneagram is een persoonlijkheidsmodel dat kijkt naar de motivatie van waaruit mensen handelen en denken. Dit leidt tot negen basismodellen voor ons gedrag. Elk mens herkent in de basismodellen zijn eigen gedrag, maar bij de meesten is er ook één model dat dominant is. Het dominante model verklaart waarom wij ons op een bepaalde manier gedragen of een bepaalde kijk op de wereld hebben.