over taal blok 4

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Leenwoorden en Etymologie

Aan het einde van de les ken je de begrippen leenwoorden, taalpurisme en etymologie

Opdracht in duo's:

1. Schrijf zoveel mogelijk sporttermen op die het Nederlands heeft overgenomen uit het Engels.

2. Geef waar mogelijk een Nederlandse vertaling voor deze woorden

3. Verklaar hoe deze woorden in het Nederlands terecht zijn gekomen.

Als mensen uit verschillende culturen in contact komen, belanden leenwoorden in een taal. 

Redenen hiervoor zijn:

- het gat in hun eigen woordenschat opvullen

- leenwoorden kunnen ook als eufemisme dienen ('toilet' klinkt netter dan 'wc', of 'transpireren' ipv 'zweten')

- soms worden leenwoorden chiquer gevonden. Vooral in vacatures wordt bijvoorbeeld veel gesproken over 'salesmanager' ipv 'verkoopleider'.

Voorbeelden van leenwoorden in de Nederlandse taal:

Uit het Frans: bagage, ambulance

Uit het Latijn: museum, agenda

Uit het Engels: baby, flat

Uit het Duits: föhn, schnitzel

Taalpuristen

Taalpuristen willen hun taal puur houden. Er mag zo min mogelijk invloed van buitenaf de taal verloederen, zoals Engelse woorden of straattaal.

Etymologie

Etymologie is de studie naar de herkomst van woorden in een bepaalde taal.

1. Verklaar waarom het Nederlands meer leenwoorden kent uit het Frans, Engels en Duits dan uit het Italiaans, Spaans of Indonesisch.

2. Verklaar waarom talen in Suriname, Indonesië en de Nederlandse Antillen veel leenwoorden uit het Nederlands bevatten.

3. Het IJslands is een taal met amper leenwoorden. Bedenk hier een verklaring voor.

Leenwoorden uit het Latijn, Frans, Engels en Duits zijn in verschillende perioden het Nederlands binnengekomen.

 

1. Schrijf voor elke taal op wanneer dit ongeveer moet zijn geweest. Kies uit:

- tot 1600

- tussen 1600 en 1800

- tussen 1800 en 1950

- sinds 1950

2. Leg uit waarom je denkt dat juist in die periode de leenwoorden in het Nederlands zijn overgenomen.