Macro- en micronutriënten les 1

• Voeding
• MBO
• Studiejaar 3

Macro- en micronutriënten

De bouw en structuur

Wat gaan we de komende weken doen?

Macronutriënten

Micronutriënten

Eiwitten

Koolhydraten

Vetten

Vitamines

Mineralen

Spoorelementen

Eiwitten

- Bestaan uit..?

- Aminozuren!!

Aminozuren?

• 22 verschillende  aminozuren
• Essentieel en niet essentieel
• 9 essentiële aminozuren
• De bouwstenen van eiwitten
• Verschillende aminozuren koppelen aan elkaar en vormen een eiwit

Koolhydraten

• Enkelvoudig of meervoudig
• Onverteerbaar of verteerbaar

Enkelvoudig

• Monosacharide > bestaat uit één sacharide

Meervoudig

• Disacharide > bestaat uit twee sachariden (lactose)
•  Oligosacharide > bestaat uit 3 tot 9 sachariden
• Polysacharide > bestaat uit meer dan 9 sachariden

Zetmeel = polysacharide

Verteerbaar en onverteerbaar

• Welke koolhydraten zouden onverteerbaar zijn?
• Vezels! > leveren geen energie, wel belangrijk voor de gezondheid!

Vetten

- Onverzadigde vetten vs verzadigde vetten

- Vet is altijd een mengsel van de twee

- Verschillende soorten vetten

 Wat is wat?

Transvetten

• Een type onverzadigde vetzuren
• Maar niet goed voor de gezondheid
• Ontstaan bij het industrieel gedeeltelijk harden van vetten
• Vroeger bevatten producten veel meer transvetten dan nu (margarines, frituur-, bak- en braadvetten, gebak, snacks)
• Nu mogen producten maximaal 2 gram transvetzuren per 100 gram vet bevatten

Waarom zijn transvetten ongezond?

• Verhoging van het LDL cholesterol
• Verlaging van het HDL cholesterol
• Deze verhogen allebei het risico op hart- en vaatziekten
• Er is ook een direct verband gevonden tussen transvetten en het ontstaan van hart- en vaatziekten

Cholesterol

• Nog een ander type vet
• Wordt gemaakt door je lever en een klein deel komt uit je voeding
• Wat is het verschil tussen HDL en LDL cholesterol? 

Welke typen vet zijn er allemaal?

Vitaminen

Mineralen

Calcium

Magnesium

Fosfor

Kalium

Natrium

Chloor

Spoorelementen

• Mineralen waar je lichaam maar heel weinig van nodig heeft
•  IJzer
• Jodium
• Koper
• Zink
• Selenium
• Mangaan
• Molybdeen
• Chroom
• Fluoride 

Energie

• Waar meten we energie in?
• Wat is een calorie?
• Hoe komt de bepaling voor de hoeveelheid nodige energie tot stand?
• Wat is de BMR?

0

Samengevat

• Eiwitten > bestaan uit aminozuren (essentieel en niet essentieel) > 4 kcal per gram
• Koolhydraten > monosachariden, disachariden, oligosachariden, polysachariden en verteerbaar of onverteerbaar > 4 kcal per gram
• Vetten > triglyceriden, onverzadigd, verzadigd, transvetten, cholesterol (HDL & LDL)  > 9 kcal per gram

Energie

• Waar meten we energie in?
• Wat is een calorie?
• Hoe komt de bepaling voor de hoeveelheid nodige energie tot stand?
• Wat is de BMR?