- Introductieles

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Welkom bij Maatschappijwetenschappen!

MAW

INLEIDING

Deze introductieles

• Kennismaken (20 min)
  
• Wat is maatschappijwetenschappen (20 min)
• Pauze (5 min)
• Klassenafspraken (10 min)
• Hoofd- en kernconcepten (20 min)
• Praktische zaken en leerstrategieën (15 min)

Kennismaken

Omgekeerd voorstellen. Wie ben ik? Wat vind ik leuk? Hoe ziet mijn leven er uit?

Eigen invulling docent

Kennismaken

Two thruths, one lie

- Schrijf 2 waarheden en 1 leugen over jezelf op

- Deel wat jij opgeschreven hebt in groepjes 

- Probeer van elkaar te raden wat niet waar is

- Vraag door op wat jij interessant vindt en leer elkaar zo alvast kennen

Eigen invulling docent

Stellingen

Eens (hand omhoog) / Oneens (hand omlaag)

1.         Ik heb nog niet eerder examen gedaan in maatschappijwetenschappen

Eigen invulling docent

Stellingen

Eens (hand omhoog) / Oneens (hand omlaag)

2.         Dit is mijn eerste jaar op het VAVO Rijnmond College

Eigen invulling docent

Stellingen

Eens (hand omhoog) / Oneens (hand omlaag)

3.         Ik moet langer dan een half uur reizen om op school te komen

Eigen invulling docent

Introductie maatschappijwetenschappen

Lees voor jezelf: Bubbels & Framing (p. 5-6)

Klaar? Bedenken een antwoord op een v.d. volgende vragen:  

- Met wie ga jij het meest om in je dagelijks leven?
Wat hebben jullie gemeen?

- Denk je dat je vrienden dezelfde mening hebben als jij over maatschappelijke onderwerpen? Waarom wel/niet?

- Hoe vaak spreek je met mensen die een andere achtergrond of overtuiging hebben dan jij?

Leerlingen lezen zelf de introductie, evt. uitdelen kopieën

Bubbels & frames

Een bubbel is een groep mensen die ongeveer dezelfde opvatting (bijv. voor/tegen) heeft

Framing is het selecteren van bepaalde aspecten van een onderwerp (bijv. gevaar/overlast) zodat een bepaalde interpretatie wordt benadrukt. 

Eigen invulling docent

Wat is maatschappij-wetenschappen?

Het bestuderen van gedrag van groepen mensen in de
samenleving. Net als bij maatschappijleer nemen we dus de politiek en samenleving onder de loep. 

Leerlingen lezen zelf de introductie, evt. uitdelen kopieën

Het doel van maatschappijwetenschappen

• Emotionele stap terug
• Kijken naar maatschappelijke vraagstukken en processen

- Eigen invulling docent: indien gewenst kunt u bij deze dia ook aandacht besteden aan het verschil tussen MAW en maatschappijleer

Uitleg aan leerlingen:

-Stap terug, kijken naar maatschappelijke vraagstukken en processen

Bij maatschappijwetenschappen doen we een emotionele stap terug. We kijken vanaf een afstand naar maatschappelijke vraagstukken en processen en proberen die beter te begrijpen. Alsof je in een helikopter stapt en boven Nederland gaat hangen om te kijken hoe mensen zich op dat hele kleine stukje aarde gedragen. Dat kan door eerst nauwkeurig te beschrijven wat we denken te zien.

Pauze

Eigen invulling docent

MAW

INLEIDING

Deze introductieles

• Kennismaken (20 min)
  
• Wat is maatschappijwetenschappen (20 min)
• Pauze (5 min)
• Klassenafspraken (10 min)
• Hoofd- en kernconcepten (20 min)
• Leerstrategieën en praktische vragen (15 min)

Klassenafspraken

• Op tijd & voorbereid (o.a. boek + schrift + pen mee
        verstoor zo min mogelijk mocht je toch te laat zijn
• Telefoons zijn stil en in tas, tenzij nodig voor een opdracht
• Iedereen mag zijn mening geven, zo lang het respectvol gebeurt
         vanuit interesse: luisteren, elkaar uit laten spreken, elkaar vragen stellen
• ...
         

Eigen invulling docent

Gereedschap

• Vaktaal
• 4 hoofdconcepten
• 23 kernconcepten
• Kennis, begrip en toepassing
• 3 contexten
  
  

Uitleg aan leerlingen, bijvoorbeeld:

Daarnaast willen we graag verklaren wat we zien. Veel gedrag van groepen mensen is niet toevallig. Er zitten vaak één of meer logische verklaringen achter. Je zult begrijpen dat het daarom noodzakelijk is om in dezelfde vaktaal met elkaar te spreken over maatschappelijke vraagstukken. Bij maatschappijwetenschappen maken we gebruik van 23 kernconcepten en vier hoofdconcepten. Dit zijn de belangrijkste begrippen van het vak waarmee we samen dezelfde vaktaal spreken.

Daarom mag je de kernconcepten en hoofdconcepten zien als gereedschap of instrumenten bij dit vak. Gereedschap en instrumenten kun je inzetten om daarmee meer te bereiken dan zonder deze hulpmiddelen. Zonder de hulpmiddelen lukt het misschien ook wel maar kost het veel meer moeite. Net zoals je met je handen minder goed iets kunt bouwen dan met gereedschap. Zorg dus dat je de definities leert kennen en vooral ook leert begrijpen.

Met die kennis en dat inzicht ben je er nog niet want gereedschap moet je vooral gebruiken. Het oefenen met toepassingsopdrachten is dus van het grootste belang om voor het vak te slagen en om er veel aan te hebben in je vervolgopleiding en rest van je leven.

Je zult door het doen van opdrachten twee dingen leren:

Begrip van de wereld om je heen, van actualiteit en maatschappelijke vraagstukken.

Je leert het gereedschap, de hoofd- en kernconcepten steeds beter gebruiken.

Gereedschap

• Vaktaal
• 4 hoofdconcepten
• 23 kernconcepten
• Kennis, begrip en toepassing
• 3 contexten

Uitleg aan leerlingen, bijvoorbeeld:

Daarnaast willen we graag verklaren wat we zien. Veel gedrag van groepen mensen is niet toevallig. Er zitten vaak één of meer logische verklaringen achter. Je zult begrijpen dat het daarom noodzakelijk is om in dezelfde vaktaal met elkaar te spreken over maatschappelijke vraagstukken. Bij maatschappijwetenschappen maken we gebruik van 23 kernconcepten en vier hoofdconcepten. Dit zijn de belangrijkste begrippen van het vak waarmee we samen dezelfde vaktaal spreken.

Daarom mag je de kernconcepten en hoofdconcepten zien als gereedschap of instrumenten bij dit vak. Gereedschap en instrumenten kun je inzetten om daarmee meer te bereiken dan zonder deze hulpmiddelen. Zonder de hulpmiddelen lukt het misschien ook wel maar kost het veel meer moeite. Net zoals je met je handen minder goed iets kunt bouwen dan met gereedschap. Zorg dus dat je de definities leert kennen en vooral ook leert begrijpen.

Met die kennis en dat inzicht ben je er nog niet want gereedschap moet je vooral gebruiken. Het oefenen met toepassingsopdrachten is dus van het grootste belang om voor het vak te slagen en om er veel aan te hebben in je vervolgopleiding en rest van je leven.

Je zult door het doen van opdrachten twee dingen leren:

Begrip van de wereld om je heen, van actualiteit en maatschappelijke vraagstukken.

Je leert het gereedschap, de hoofd- en kernconcepten steeds beter gebruiken.

Hoofdconcepten (4x)

• Vorming (hoe vrij zijn we?)
• Binding (hoe verbonden zijn we?)
• Verhouding (hoe gelijk zijn we?)
  
• Verandering (hoe ontwikkelt de samenleving zich?)
  

 Kernconcepten (23x)

Vorming: socialisatie, acculturatie, identiteit, cultuur, politieke- socialisatie, ideologie	Binding: sociale cohesie, cultuur, sociale institutie, groepsvorming, cultuur, politieke institutie, representatie, representativiteit
Verhouding: conflict, sociale ongelijkheid, macht, gezag, samenwerking	Verandering: rationalisering, democratisering, individualisering, globalisering, staatsvorming, institutionalisering

Kernconcept in actie

1. Trek als groepje 3 kaartjes uit de stapel, kies samen 1 kaartje waarmee jullie aan de slag gaan
2. Bedenk samen een definitie / omschrijving voor het concept op dit kaartje:
   (in jullie eigen woorden zonder de achterkant van het kaartje / het boek te gebruiken)
3.  Zoek (online) een foto/plaatje (bij voorkeur van een actuele gebeurtenis) dat het kernconcept volgens jullie goed afbeeldt
4. Onderbouw samen met behulp van de door jullie gemaakte omschrijving waarom deze foto bij het kernconcept past
5. Kijk vervolgens op de achterkant van het kaartje of jullie definitie overeenkomt met de maw-definitie. Welke overeenkomsten / verschillen hebben jullie ontdekt?

Uitwisseling (klassikaal)

Praktische zaken: benodigdheden

- Seneca Maatschappijwetenschappen Havo lesboek  

- Seneca Examenhulp - kernconceptenboekje 

- Seneca Maatschappijwetenschappen Havo opdrachtenboek (HAVOX)

Check: wie heeft de boeken (nog) niet? ​

Zo niet: Al wel besteld? & Weet je wanneer ze binnen komen?

 

Eigen invulling docent

MS Teams + Lesplanner

Microsoft Teams 

inlog met [e-mail] + wachtwoord

Klassenteam MAW:

- lesplanner

- pta 

- opdrachten

- communicatie 

- overige materialen (bijv. kopieën van deel lesboek)

Checken of alle leerlingen behoren tot het team. En laten zien welke belangrijke documenten waar te vinden zijn. 

PTA H5

Eigen invulling docent

De 'routekaart' van Seneca (p. 10-11)

Havo

Hoofdstuk 1: Vorming

Hoofdstuk 2: Binding

Hoofdstuk 3: Verhouding

Hoofdstuk 4: Politiek in theorie

Hoofdstuk 5: Onderzoeksvaardigheden

Hoofdstuk 6: Politiek in de praktijk

Hoofdstuk 7: Samenlevingsvormen (Context 1 - Vorming)
Hoofdstuk 8: Maatschappelijke verschillen (Context 2 - Verhouding)

Hoofdstuk 9: Veiligheid (Context 3 - Binding)  

Indien gewenst kunt u hier de opbouw van het boek met leerlingen bespreken aan de hand van bladzijde 10 en 11 (havo en vwo)

Lesvoorbereiding voor volgende les

Goed doorlezen:

paragraaf 1.1 - Identiteit 

p. 13 - 17 van het lesboek 

Checken of alle leerlingen behoren tot het team. En laten zien welke belangrijke documenten waar te vinden zijn. 

Terugblik:

Welke uitspraak is onjuist?

1. Hoofd- en kernconcepten zijn het gereedschap voor dit vak en dus héél belangrijk
2. In Microsoft Teams vind ik belangrijke documenten voor dit vak
3. Een groep mensen die ongeveer dezelfde opvatting heeft, wordt een 'frame' genoemd
4. Ik ga mijn uiterste best doen om maw dit jaar met een voldoende af te sluiten

Einde les, tot de volgende!

• Download de LessonUp app op je telefoon
  (Of ga naar lessonup.app, maar dit is minder handig!)
• Vul de klascode in (die krijg je van mij)
• Klik op ´registreren´ 
• Klik vervolgens op  'registreer met Office 365'
  ([e-mail] + wachtwoord)
• Als het goed is zit je nu in de MAW-klas in LessonUp

Inloggen LessonUp

PTA HX

Kennismaken

Wanneer je kennismaakt, laat je iets zien van wie je bent. Dit hangt samen met jouw identiteit (H1.1)

De volgende vragen zeggen iets over jouw identiteit

1. Wie ben jij? / Wat is het beeld dat je van jezelf hebt? / Hoe zie jij jezelf? 
(Persoonlijke identiteit) 

2. Bij wie hoor jij? / Van welke groepen ben jij onderdeel?
(Sociale identiteit) 

3. Welke beelden bestaan er (hebben anderen) van de groep waar jij deel van uitmaakt?

(Collectieve identiteit)

Eigen invulling docent

Welke rol kunnen bubbels en framing 

spelen bij de actuele wooncrisis ?

Overleg in twee- of drietallen

Wooncrisis

1. Denken - delen - uitwisselen

2. Bespreken antwoorden met nadruk op:
- Welke belangrijke begrippen komen naar voren in deze vraag? & Hoe beantwoord je deze vraag op een toets?

Benoemen van enkele belangrijke elementen:
- Herhalen van de vraag 

- Uitleggen belangrijke begrippen
- Antwoord verder uitleggen met behulp van de begrippen
- Conclusie trekken

Afbeelding van kernconcept

Welk onderwerp van MAW spreekt jou het meest aan? (+ kort waarom?)

Ophalen wat vooronderstellingen zijn, kort bespreken en koppeling maken naar  maatschappelijke thema's en actualiteiten

Hulpmiddelen

• Microsoft Teams (Team MAW)
• Lesboek + opdrachtenboek (HX)
• Kernconceptenboekje 
• Maatschappij-wetenschappen.nl
• Video's met kernconcepten op YouTube

maatschappij-wetenschappen.nl

"Niet voor de school maar voor het leven leren wij" - Seneca

Bekijk examen MAW van het afgelopen schooljaar.
Denk alvast na over de volgende vragen:

1. Wat is je eerste indruk? / Wat valt je op?
2. Denk je MAW uitdagend te gaan vinden? Waarom wel/niet? 

VOORBEREIDING DOOR DE DOCENT: klaarleggen op elke tafel een examenopgave MAW

Denken - delen - uitwisselen 

Laat leerlingen na het schrijven eerst onderling uitwisselen en bespreek daarna klassikaal. Noteer evt. op het bord.

UITLEG AAN LEERLINGEN: 

Voor je ligt een examenopgave en een wit vel. Het examen staat voor de school. Je leert, omdat je zo je examen haalt en door kan naar je vervolgopleiding. Kijk dit examen eens door. Wat vind je ervan? Wat valt je op?

Wat heb jij nodig van de docent om dit jaar jouw doel voor MAW te bereiken?