Klasse 3) werhelling 1 (4+5)

• Frysk
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2,3

Tema 4+5

oe & û

Kapkes

y-klanken

Leardoelen:

• Ik wit it ferskil tusken 'oe' en 'û'.
• Ik wit wannear't ik in kapke skriuwe moat.
• Ik wit de regels oer de ferskillende y-klanken en kin dy goed skriuwe.

Leardoel: Ik wit it ferskil tusken 'oe' en 'û'.

Ja dat wit ik!

Nee dat wit ik net.

Wannear brûkst
'oe' en wannear û?

Regels: 'oe' & 'û'

• De letter -û klinkt as in -oe klank.
  
  
• Haadregel: Wy skriuwe altyd in 'û' (by in ienlûd).
  > hûs, drûch, pûde
  
  

• De 'oe' kin ek útsprutsen wurde als twaklank, dan skriuwe wy ek -oe:
  > boer, fjoer, djoer, bestjoer

Regels: 'oe' & 'û'

Utsûnderingen:

1: Hat it Nederlânske wurd -OE? Dan it Frysk ek

     --> boek, koek, hoeke, poedel

2: Doetiid fan tiidwurden en mulwurden kinne -OE krije

      --> joech, groeven

3: Foar in N wurdt dat in û

Hokker wurden binne goed skreaun?

1. Goed, hoes, snoep
2. hûs, oere, sloech
3. broer, bûr, goed
4. ûndogens, ûnder, ûre

Set oer nei it Frysk:
De boter van de boer is duur.

Leardoel: Ik wit de regels oer de ferskillende y/i/ii/ie klanken.

Ja dat wit ik!

Nee dat wit ik net.

Y/I/II/IE

Y = Koart      - oan it begjin en ein fan in wurd  + yn       

I =  koart       - yn in iepen-wurdlid

II = lange klank 

IE= De lange ie sprekst út mei in golfke (‘ie-uh’) en is in twalûd

Foarbylden

Y                      > knyn, dyk, ryk                                                 KOART

I                        > it, in, pi-ken, pri-zen

II                       >  tsiis, bliid, wiid                                             LANG

IE                     > grien, gien, ien

Hokker wurden binne goed skreaun?

1. Tsiis, taksy, pisje
2. Tsies, wiid, politisy
3. ien, induksje, tinke
4. skries, ynduksje, slype

Set de wurden oer:
Kip - kippen

Set de wurden oer:
prijs - prijzen

Wat is it ferskil tusken:
Wyt, wiet en wiid?

Leardoel: Ik wit wannear't ik kin kapke skriuwe moat.

Ja dat wit ik!

Nee dat wit ik net.

Kapke

• In kapke makket de klank langer en nasaal
  
  
• Trije wurden sûnder kapke op de E: bern, feferzen, gers
  
  
•  Foar –n, -lt, -ld skriuwst altyd Â, oars Ô
• Foar in –L komt deselde letter as yn de NL foarm.
  
  Let op! By it langer meitsjen fan wurden kin it kapke fuortfalle!

Hokker wurden binne goed skreaun?

1. bôle, bêrn, hannen
2. bed, gers, beferzen
3. Sân, sted, bern
4. Bern, hân, bêd

Hokker trije wurden sûnder
kapke op de E binne der?

WURDLIST

Handige wurden diel 1

Algemien 1 - dagen, moannen, jiertiden

Leardoel: Ik kin de wurden fan de wurdlist
goed staverje.

Ja

In bytsje, ik wit mear wol as net.

In bytsje, ik wit mear net as wol.

Nee

Yn hokker
moanne (maand) bisto berne?

Set oer: voorbereiden

Set oer: in de winter

Set oer: het plezier

Wat is de moaiste
dei fan de wike en wêrom?

Jou dysels in sifer fan 0-10.

Hoe goed behearsto de stof?

010

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.
• Vraag aan enkele leerlingen om hun antwoord toe te lichten.