par 5.2 naamgeving

• Scheikunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Naamgeving en reactievergelijkingen  

Leerdoelen

1. Je kunt de systematische naamgeving gebruiken om een naam of molecuulformule van een stof te noteren.

2. Je kunt de reactievergelijking van een verbrandingsreactie opstellen.

3. Je kunt een reactievergelijking opstellen op basis van een omschrijving. 

herhaling par 5.1

reacties en reactieproducten 

branddriehoek

Verbrandingsproducten:

bij een verbranding reageert de brandstof met zuurstof, er ontstaan oxides.

verbranding van koolstof: 

verbranding van waterstof:   

Welke 2 stoffen ontstaan er altijd bij de verbranding van aardgas (CH4)?

Verbrandingsproducten

Bij een verbranding van aardgas zijn de belangrijkste verbrandingsproducten; koolstofdioxide en water.

Die verbrandingsproducten zijn reactieproducten.

Je verbrandt een stof en er ontstaan nieuwe stoffen; reactieproducten.

Oxides

Een verbinding met zuurstof noem je oxide. Kijk maar naar koolstofdioxide. 

Metalen kunnen ook reageren met zuurstof. Dat noem je oxideren. Er ontstaan metaaloxiden.

-> ijzeroxide

Hofmann

Water kan je ontleden met het toestel van Hoffman. De waterstof kan je aantonen met een vlam het gas 'plopt'.

De zuurstof toon je aan met een gloeiend houtje.

Water aantonen

Met kopersulfaat kan je water aantonen. Kopersulfaat is wit maar kleurt blauw zodra het in aanraking komt met water.

Koolstofdioxide

Met helder kalkwater kan je koolstofdioxide aantonen. Door te blazen in het rietje verandert de vloeistof in een troebele witte kleur. 

Wat wordt er gevormd als je koolstof verbrandt?

1. roet
2. CO​2​​
3. CO
4. water

Wat wordt er gevormd als je waterstof verbrandt?

1. CO
2. roet
3. H​2​​O
4. OH

Wat is de juiste reactievergelijking voor de verbranding van aardgas?

1. CH​4​​+O​2​​−−CO​2​​+H​2​​O
2. CH​4​​+O​2​​−−CO​2​​+2H​2​​O

Hoe kun je het gas waterstof aantonen?

1. met een gloeiende houtspaander
2. met een brandende lucifer
3. met wit kopersulfaat
4. met helder kalkwater

Hoe toon je zuurstof aan?

1. Met een gloeiende houtspaander
2. Met een brandende lucifer
3. Met helder kalkwater
4. Met wit kopersulfaat

Hoe kun je water aantonen?

1. met helder kalkwater
2. met een brandende lucifer
3. met een gloeiende houtspaander
4. met wit kopersulfaat

Geef een andere naam voor roest

1. ijzerzuurstof
2. ijzeroxide
3. ijzerroest
4. ijzer

Oxides

Een verbinding met zuurstof noem je oxide. Kijk maar naar koolstofdioxide. 

Metalen kunnen ook reageren met zuurstof. Dat noem je oxideren. Er ontstaan metaaloxiden.

-> ijzeroxide

Wat is een reagens?

1. stof die je gebruikt om een andere stof aan te tonen
2. water
3. stof die reageert met zuurstof
4. een stof die nooit reageert

Systematische namen

rationele naam 

Uitgang van stofnamen en telwoorden 

de naam voor CO

de formule bevat 1 C-atoom dus mono-koolstof

de formule bevat 1 O-atoom  dus mono-oxide

de naam wordt nu mono-koolstof-mono-oxide

mono aan het begin mag je weglaten dus koolstof-mono-oxide

de naam voor 

de formule bevat 2 P-atomen dus di-fosfor

de formule bevat 5-chloor atomen dus penta-chloride

de naam wordt dus 

di-fosfor-penta-chloride

P​2​​Cl​5​​

Wat is de naam van ?

CO​2​​

1. koolstofoxide
2. koolstofdioxide
3. dikoolstofoxide
4. koolstofmonoxide

Wat is de naam van

P​2​​Cl​4​​

Metaaloxide

Metaaloxide krijgen een naam ZONDER telwoord. 

FeO

heet ijzeroxide

heet aluminiumoxide

heet magnesiumchloride

 

Al​2​​O​3​​

MgCl​2​​

Triviale namen

Water is bijzonder. Die heeft namelijk een triviale naam. 

Dit is niet de systematische naam. Hoe zou je dat met telwoorden opschrijven?

wat is de systematische naam voor water ?

H​2​​O

1. waterstof-oxide
2. mono-waterstof-oxide
3. di-waterstof-mono-oxide
4. mono-waterstof-di-oxide

van naam naar formule

mono-stikstof-tri-oxide is 

natriumchloride is NaCl

NO​3​​

Nakijken opgaven par 5.1

maken opgaven 1 t/m 7 blz. 84 en 85 werkboek B

Verbrandingsreacties

Bij een verbrandingsreactie moet er altijd O2 voor de pijl staan. Je noteert de formule van de brandstof en daarna O2. 

De verbrandingsproducten zijn afhankelijk van de brandstof. 

Bij CS2 krijg je CO2 en SO2 als reactieproducten.

Maak de reactievergelijking van de verbranding van CS2

Reactievergelijking opstellen

Bij een productie van ijzer in een hoogoven reageert ijzeroxide (Fe2O3) met koolstof. De reactieproducten zijn ijzer en koolstofmonoxide.

Stel zelf de reactie op!