8 lessons Maatschappijleer middelbare school
Looking for interactive lesson materials Maatschappijleer for middelbare school? Browse ideas for online lesson plans Maatschappijleer from Seneca Burgerschap.
Lesson plan with 4 Lessons
Hoofdstuk 2 - Maatschappelijke keuzes
In dit hoofdstuk gaat het weer over keuzes. Maar nu niet over keuzes die jij moet maken, maar keuzes die mensen maken in een dorp, stad of land. Soms botsen die keuzes met elkaar en ontstaan er problemen. Er zijn mensen die dan het liefst willen vechten om het probleem op te lossen. Andere mensen willen juist met elkaar debatteren over de beste oplossing. Mensen en politieke partijen hebben verschillende ideeën over wat ‘de beste oplossing’ is. Sommigen vinden gelijkheid belangrijk, hen noemen we links. Anderen willen juist meer vrijheid. Die mensen en politieke partijen noemen we rechts. Rechts en links denken dus anders over maatschappelijke problemen. Maar wat zijn maatschappelijke problemen eigenlijk?
MaatschappijleerMiddelbare schoolvmbo b, k, gLeerjaar 3,4
Hoe kunt u deze lessen gebruiken?
Maak met het oogje aan de rechterkant van de dia’s in de bewerkmodus een dia onzichtbaar tijdens het geven van de les;Pas differentiatie toe in uw les. Alle dia’s met een blauw bolletje in de bewerkmodus zijn enkel voor BK, alle dia’s met een geel bolletje zijn enkel voor KGT en alle dia’s zonder gekleurd bolletje zijn voor zowel BK als KGT;Maak gebruik van timers bij quizvragen. Onder de quizvragen staat nu een timer maar deze kunt u handmatig uitzetten. Zo kunt u langer stilstaan bij de opdrachten voordat uw leerlingen antwoord moeten geven. De notities bevatten belangrijke informatie. Naast lestips staat er ook toelichting bij bepaalde dia’s of opdrachten. Dit zijn aantekeningen voor u als docent.
§2.1 - Maatschappelijke problemen
Leren voor een toets of afspreken met vrienden? In het vorigehoofdstuk heb je geleerd dat een dilemma een keuze is tussen 2zaken die je graag wilt, maar die niet allebei tegelijk kunnen. Wat als een hele groep mensen moet kiezen? Is het dan ook een dilemma?In deze les staan de volgende leerdoelen centraal:Ik leer wat een maatschappelijk probleem isIk leer wat een maatschappelijke botsing isIk leer een AWB-schema op te zetten
§2.2 - Strijd of debat?
Op school leen je vast wel eens geld aan iemand uit. Als je daneen Tikkie stuurt, heb je het vaak zo weer terug. Maar wat doeje als je het geld niet terugkrijgt? Word je boos en ga je danslaan? Of ga je erover proberen te praten? Bij maatschappelijkeproblemen is dat ook de vraag: gaan mensen erover praten ofervoor vechten?In deze les staan de volgende leerdoelen centraal: Ik leer het verschil tussen strijd en debatIk leer het begrijpen en toepassen van de botsingenladderMet als extra toevoeging voor KGT:Ik leer manieren waarop een debat versneld kan worden
Seneca BurgerschapLesson plan with 5 Lessons
Democratische Rechtsstaat
Stel je voor, de politie pakt iemand op die ergens een bom heeft verstopt. De bom gaat over 24 uur als die niet onschadelijk wordt gemaakt. De politie heeft er alles aan gedaan om de bom te vinden, ze hebben overal gezocht, maar dat is niet gelukt. Uiteindelijk is er nog maar een uur over. Dan stelt iemand voor om de opgepakte persoon te martelen. Mag dat? Deze vraag zorgt voor een dilemma waarbij je een afweging moet maken tussen het ene leven tegenover andere levens. Daarmee komen we bij het mensenrechtendilemma: kies je voor vrijheid of veiligheid? In dit hoofdstuk bestuderen we de Nederlandse praktijk. In dit hoofdstuk komt de democratische rechtsstaat in Nederland aan bod en bestudeer je: - de geschiedenis van de democratische rechtsstaat;- de inrichting van de democratische rechtsstaat;- het proces van strafrecht in de democratische rechtsstaat;- de visies van politieke partijen op de democratische rechtsstaat;- de toekomst van de democratische rechtsstaat.
MaatschappijleerMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4,5
Hoe kunt u deze lessen gebruiken?
Maak met het oogje aan de rechterkant van de dia’s in de bewerkmodus een dia onzichtbaar tijdens het geven van de les. Maak gebruik van de functie van timers bij quizvragen. Onder de quizvragen staat nu een timer maar deze kunt u handmatig uitzetten. Zo kunt u langer stilstaan bij de opdrachten voordat uw leerlingen antwoord moeten geven.De notities bevatten belangrijke informatie. Naast lestips staat er ook toelichting bij bepaalde dia’s of opdrachten. Dit zijn aantekeningen voor u als docent. Aan het einde van de les wordt als optie het samenvattingsfilmpje aangeboden.
De geschiedenis van de democratische rechtsstaat
In 1860 is de laatste persoon in Nederland veroordeeld tot de doodstraf. Deze man werd op de markt van Maastricht opgehangen omdat hij zijn schoonmoeder had vermoord. In 1870 is de doodstraf afgeschaft, met uitzondering van enkele mensen die werden geëxecuteerd vanwege hun daden in de Tweede Wereldoorlog. In 1983 is de doodstraf helemaal uit de Grondwet verdwenen. De rechtspraak en de wetten zijn veranderd in de loop van de geschiedenis. In deze paragraaf bespreken we de ontwikkeling van de democratische rechtsstaat. Deze les gaat over de geschiedenis van de parlementaire democratie en heeft de volgende leerdoelen: De geschiedenis van de democratische rechtsstaat De ontwikkeling begrijpen die de democratische rechtsstaat heeft doorgemaakt
Seneca BurgerschapLesson plan with 4 Lessons
Hoofdstuk 1 - Persoonlijke keuzes
Heb jij jezelf wel eens afgevraagd waarom je anders bent dan jouw broer of zus? Of anders dan een vriend of vriendin? Mensen verschillen van elkaar: niet alleen vanbuiten, maar ook vanbinnen. Met bepaalde eigenschappen word je geboren, andere krijg je aangeleerd. Bepaalde dingen zijn belangrijk voor je. Zo belangrijk, dat je soms moet kiezen wat je belangrijker vindt. In dit hoofdstuk staan die keuzes centraal. Welke keuzes maak jij? En hebben de media invloed op jouw keuzes?
MaatschappijleerMiddelbare schoolvmboLeerjaar 3,4
Hoe kunt u deze lessen gebruiken?
Maak met het oogje aan de rechterkant van de dia’s in de bewerkmodus een dia onzichtbaar tijdens het geven van de les;Pas differentiatie toe in uw les. Alle dia’s met een blauw bolletje in de bewerkmodus zijn enkel voor BK, alle dia’s met een geel bolletje zijn enkel voor KGT en alle dia’s zonder gekleurd bolletje zijn voor zowel BK als KGT;Maak gebruik van timers bij quizvragen. Onder de quizvragen staat nu een timer maar deze kunt u handmatig uitzetten. Zo kunt u langer stilstaan bij de opdrachten voordat uw leerlingen antwoord moeten geven. De notities bevatten belangrijke informatie. Naast lestips staat er ook toelichting bij bepaalde dia’s of opdrachten. Dit zijn aantekeningen voor u als docent.
§1.1 - Hoe word je wie je bent?
‘Ik was nooit interessant, nu belangrijk.’ Dat zingt Lil’ Kleine in zijn liedje ‘Krantenwijk’. Hoe is dat zo veranderd? Hoe word je nou wie je bent?In deze les staan de volgende leerdoelen centraal:Ik leer hoe nature en nurture kenmerken mij hebben gemaakt zoals ik benIk leer wat socialisatie is en wat mijn socialisatoren zijnIk leer hoe actoren invloed hebben op mijn socialisatie
§1.2 - Wat vind jij belangrijk?
Sommige leerlingen rijden rond op een nieuwe Vespa, anderen sparen hun geld liever voor later. Iedereen vindt iets anders belangrijk en wordt van iets anders gelukkig. Zo werd in 2019 bekend dat er in 2020 een Formule 1-race wordt gehouden op Zandvoort. Leuk voor Max Verstappen en zijn fans, maar is het dat ook voor natuurliefhebbers en inwoners die van rust houden?In deze les staan de volgende leerdoelen centraal:Ik leer de betekenis van waardenIk leer de betekenis van belangenIk leer de betekenis van normen
Seneca BurgerschapLesson plan with 4 Lessons
Hoofdstuk 5 - Welzijnsdilemma
Waarom werken mensen? Alleen om geld te verdienen? Mensen werken ook omdat zij contacten met collega’s leuk vinden. Maar hoe vind je eigenlijk een baan? En wat als je geen baan kan vinden? Die mensen kunnen geholpen worden door de overheid. Sommige mensen hebben die hulp niet nodig, die hebben een hoog inkomen. Is het erg als er grote inkomensverschillen zijn? En wat doen dieverschillen met de samenleving?
MaatschappijleerMiddelbare schoolvmboLeerjaar 3,4
Hoe kunt u deze lessen gebruiken?
Maak met het oogje aan de rechterkant van de dia’s in de bewerkmodus een dia onzichtbaar tijdens het geven van de les. Pas differentiatie toe in uw les. Alle dia’s met een blauw bolletje in de bewerkmodus zijn enkel voor BK, alle dia’s met een geel bolletje zijn enkel voor KGT en alle dia’s zonder gekleurd bolletje zijn voor zowel BK als KGT. Maak gebruik van timers bij quizvragen. Onder de quizvragen staat nu een timer maar deze kunt u handmatig uitzetten. Zo kunt u langer stilstaan bij de opdrachten voordat uw leerlingen antwoord moeten geven. De notities bevatten belangrijke informatie. Naast lestips staat er ook toelichting bij bepaalde dia’s of opdrachten. Dit zijn aantekeningen voor u als docent.
§5.1 - Welzijn en werken
Misschien heb jij een bijbaantje, bijvoorbeeld in de bediening opeen terras, als vakkenvuller bij de Albert Heijn of als bezorger bij Thuisbezorgd.nl. Sommige jongeren doen dat puur voor het geld, zij sparen bijvoorbeeld voor een nieuwe scooter. Anderen werken omdat zij het gezellig hebben met hun collega’s. De vraag is dus waarom werken mensen eigenlijk?In deze les staan de volgende leerdoelen centraal:Ik leer wat de vijf basisbehoeften zijn als reden om te werkenIk leer zes manieren om een baan te vindenMet als extra doel voor KGT:Ik leer drie basisbehoeften bij het werken van mensen
§5.2 - Welzijn in Nederland
Toen voetballer Matthijs de Ligt naar Juventus ging, werd geschat dat hij 1 miljoen per maand zou verdienen. Iemand met een gewoon salaris doet daar ongeveer 39 jaar over. Sommige mensen zijn dus steenrijk terwijl anderen weinig geld hebben. Wat voor gevolgen hebben deze verschillen voor mensen?In deze les staan de volgende leerdoelen centraal:Ik leer wat sociale ongelijkheid isIk leer wat de maatschappelijke ladder is en hoe mensen kunnen dalen en stijgen op die ladderMet als extra doelen voor KGT:Ik leer het verschil tussen een elitecultuur en een massacultuurIk leer het verschil tussen positieverwerving en positietoewijzing
Seneca BurgerschapLesson plan with 4 Lessons
Hoofdstuk 6 - Mensenrechtendilemma
Wanneer noemen we iemand crimineel? Iedereen die wetten overtreedt? En hoe erg moeten die overtredingen dan zijn? Sommige mensen vinden dat we criminaliteit moeten voorkomen. Anderen zeggen juist dat we criminelen hard moeten straffen. Dan komt er een strafzaak. Wat gebeurt er tijdens zo’n strafzaak en hoe kunnen we criminaliteit voorkomen? Als we strengere regels maken, moeten we een deel van onze vrijheid opofferen. Willen we dat?
MaatschappijleerMiddelbare schoolvmboLeerjaar 4
Hoe kunt u deze lessen gebruiken?
Maak met het oogje aan de rechterkant van de dia’s in de bewerkmodus een dia onzichtbaar tijdens het geven van de les;Pas differentiatie toe in uw les. Alle dia’s met een blauw bolletje in de bewerkmodus zijn enkel voor BK, alle dia’s met een geel bolletje zijn enkel voor KGT en alle dia’s zonder gekleurd bolletje zijn voor zowel BK als KGT;Maak gebruik van timers bij quizvragen. Onder de quizvragen staat nu een timer maar deze kunt u handmatig uitzetten. Zo kunt u langer stilstaan bij de opdrachten voordat uw leerlingen antwoord moeten geven. De notities bevatten belangrijke informatie. Naast lestips staat er ook toelichting bij bepaalde dia’s of opdrachten. Dit zijn aantekeningen voor u als docent.
§6.1 - Mensenrechten en criminaliteit
Moet jij je melden als je te laat bent voor de les? Of nablijven alsjouw huiswerk niet af is? Dat zijn regels die gelden op school.Als leerlingen zich niet houden aan de regels, kan dat gevolgenhebben. In Nederland gelden er wetten. Wat gebeurt er als jij jeniet houdt aan die wetten?In deze les staan de volgende leerdoelen centraal:Ik leer verschillende vormen van strafbaar gedragIk leer het verschil tussen een overtreding en een misdrijfIk leer de bevoegdheden van de politieIk leer het verschil tussen repressie en preventie
§6.2 - Mensenrechten in Nederland
Als je de wet overtreedt, word je gestraft. Iemand die een aanslagpleegt op de koning, kan een levenslange gevangenisstraf krijgen.Sinds 2000 krijgen elk jaar gemiddeld 2 mensen levenslang. Alsje levenslang hebt, is dat in Nederland ook echt levenslang.Tenzij de koning je ‘gratie’ verleent: dan wordt het een tijdelijkecelstraf. Maar wat gebeurt er eigenlijk als de koning een misdaadpleegt? Wordt hij dan ook vervolgd?In deze les staan de volgende leerdoelen centraal: Ik leer de vier kenmerken van een rechtsstaatIk leer het verloop van een strafzaakIk leer de betekenis van onschuldpresumptieMet als extra toevoeging voor KGT:Ik leer het verschil tussen een strafzaak en een rechtzaak
Seneca BurgerschapLesson plan with 4 Lessons
Hoofdstuk 7 - Machtsdilemma
Wat is macht? En wie heeft macht? Mensen boven de 18 jaar met een Nederlandse nationaliteit mogen stemmen bij verkiezingen. Wat als je jonger bent of een andere nationaliteit hebt? Kun je dan ook invloed uitoefenen? In een democratie wel. Je kunt bijvoorbeeld gaan demonstreren of media-aandacht zoeken. Wat is een democratie eigenlijk en mag iedereen daaraan meedoen?
MaatschappijleerMiddelbare schoolvmboLeerjaar 3,4
Hoe kunt u deze lessen gebruiken?
Maak met het oogje aan de rechterkant van de dia’s in de bewerkmodus een dia onzichtbaar tijdens het geven van de les. Pas differentiatie toe in uw les. Alle dia’s met een blauw bolletje in de bewerkmodus zijn enkel voor BK, alle dia’s met een geel bolletje zijn enkel voor KGT en alle dia’s zonder gekleurd bolletje zijn voor zowel BK als KGT. Maak gebruik van timers bij quizvragen. Onder de quizvragen staat nu een timer maar deze kunt u handmatig uitzetten. Zo kunt u langer stilstaan bij de opdrachten voordat uw leerlingen antwoord moeten geven. De notities bevatten belangrijke informatie. Naast lestips staat er ook toelichting bij bepaalde dia’s of opdrachten. Dit zijn aantekeningen voor u als docent.
§7.1 - Macht en invloed
De overheid in Nederland mag jouw berichten niet lezen of jouzomaar afluisteren. Daarvoor gelden er regels. De overheid maakt wetten en regels en moet zich daar zelf ook aan houden. De overheid heeft dus macht, maar mag niet alles. De overheid kan wél ongezonde snacks op school verbieden. Waarom eigenlijk?In deze les staan de volgende leerdoelen centraal:Ik leer wat macht isIk leer acht machtsmiddelenIk leer wat gezag isMet als extra doel voor KGT:Ik leer hoe je macht kunt meten
§7.2 - Macht in Nederland
Mag jij meebeslissen over het avondeten of besluit iemand anderswat jullie gaan eten? En wordt jouw rooster gemaakt door de roostermaker of mag jij zelf jouw uren kiezen? Over sommige zaken mag je meebeslissen, maar in andere gevallen wordt de keuze voor jou gemaakt. In Nederland werkt dat ook zo. Waarover mag jij meebeslissen?In deze les staan de volgende leerdoelen centraal:Ik leer wat een democratie isIk leer wat de vijf kenmerken van een democratie zijnIk leer wat de trias politica isIk leer waarom de media macht hebbenIk leer drie theorieën over de macht van massamedia
Seneca BurgerschapLesson plan with 2 Lessons
Maatschappijleer havo/vwo 5e editie
MaatschappijleerMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4-6
Hoe kunt u deze lessen gebruiken?
Maak met het oogje aan de rechterkant van de dia’s in de bewerkmodus een dia onzichtbaar tijdens het geven van de les.Maak gebruik van timers bij quizvragen. Onder de quizvragen staat nu een timer maar deze kunt u handmatig uitzetten. Zo kunt u langer stilstaan bij de opdrachten voordat uw leerlingen antwoord moeten geven.De notities bevatten belangrijke informatie. Naast lestips staat er ook toelichting bij bepaalde dia’s of opdrachten. Dit zijn aantekeningen voor u als docent.
inleiding - regels en geluk
In de inlieidng van het boek gaat het over regels en maatschappelijk geluk. Maatschappelijk geluk is de kapstok van het boek: bij maatschappijleer denken we na over het geluk van de samenleving. Elk land en elke actor heeft andere ideeën over de inrichting van de samenleving en in elk hoofdstuk denken we daar over na.
Hoofdstuk 1 - maatschappelijke problemen
In de eerste paragraaf worden waarden en belangen uitgelegd. Bij maatschappelijke problemen gaat het vaak om botsingen daartussen en daarom is het belangrijk dat leerlingen dit goed snappen en begrijpen.
Seneca BurgerschapLesson plan with 4 Lessons
Hoofdstuk 4 - Cultuurdilemma
Hoe gaan we om met verschillen tussen mensen? Sommige jongeren geloven, andere niet. Er zijn jongeren die alleen maar Nederlanders in hun familie hebben terwijl andere jongeren met hun ouders uit Oost-Europa naar Nederland zijn verhuisd. Mogen die verschillen er zijn? Volgens sommige mensen zijn die verschillen een toevoeging voor onze samenleving. Anderen willen juist weinig verschillendeculturen in een land. Wat voor gevolgen hebben al die verschillen tussen mensen eigenlijk voor de samenleving?
MaatschappijleerMiddelbare schoolvmboLeerjaar 3,4
Hoe kunt u deze lessen gebruiken?
Maak met het oogje aan de rechterkant van de dia’s in de bewerkmodus een dia onzichtbaar tijdens het geven van de les. Pas differentiatie toe in uw les. Alle dia’s met een blauw bolletje in de bewerkmodus zijn enkel voor BK, alle dia’s met een geel bolletje zijn enkel voor KGT en alle dia’s zonder gekleurd bolletje zijn voor zowel BK als KGT. Maak gebruik van timers bij quizvragen. Onder de quizvragen staat nu een timer maar deze kunt u handmatig uitzetten. Zo kunt u langer stilstaan bij de opdrachten voordat uw leerlingen antwoord moeten geven. De notities bevatten belangrijke informatie. Naast lestips staat er ook toelichting bij bepaalde dia’s of opdrachten. Dit zijn aantekeningen voor u als docent.
§4.1 - Culturen in de media
In rapteksten gaat het vaak over vrouwen en geld. Sommige mensen vinden dit horen bij rap. ‘Stoer doen en opscheppen hoort bij hiphop’, zeggen zij. Anderen vinden de uitspraken van rappers vrouwonvriendelijk. Volgens hen zorgen rappers zo voor een cultuur waarin vrouwen gediscrimineerd worden. Met wie ben jij het eens?In deze les staan de volgende leerdoelen centraal:Ik leer wat beeldvorming isIk leer het verschil tussen stereotypen en vooroordelenIk leer welke invloed media heeft op beeldvorming, stereotypen en vooroordelenIk leer het verschil tussen discriminatie en cultuur
§4.2 - Culturen in Nederland
Hoor jij graag ergens bij? De meeste mensen wel. Zij gaan vaakmet mensen om die een beetje op hen lijken. Zo spelen gamers van Fortnite die game samen en vieren moslims met andere moslims het Suikerfeest. En terwijl veel mensen hun kleding nieuw kopen, dragen hipsters met grote brillen en lange baarden juist tweedehands kleding. Waar hoor jij bij?In deze les staan de volgende leerdoelen centraal:Ik leer wat een cultuur kenmerktIk leer het verschil tussen een dominante cultuur, een subcultuur en een tegencultuurIk leer hoe subculturen ontstaan
Seneca Burgerschap