2.2-1 Planten- en dierencellen 4V 2425

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

2.1 Menselijke en dierlijke cellen

Lesdoel

Hoe is een menselijke (dierlijke!) cel opgebouwd?

Dierencellen 

celmembraan:

begrenzing van de cel, regelt wat er in- en uit gaat 

(dit nummer ontbreekt, geef het zelf aan met een *)

Bouw

 celmembraan

Fosfolipiden: vetachtige stoffen met een fosfaatgroep. Stoten water af: scheiden water in de cel van het water om de cel heen.

Eiwitmoleculen: 

* transporteiwitten voor het doorlaten van stoffen de cel in of uit

* receptoreiwitten voor het opvangen van informatie (stoffen)

Celmembraan: selectief permeabel/ semipermeabel

Niet alle stoffen kunnen het membraan passeren.

Dierencellen 

cytoplasma: inhoud van de cel inclusief  organellen

Dierencellen 

celkern:

bevat het erfelijk materiaal (DNA) in de vorm van chromosomen 

Dierencellen 

kernmembraan: omgeeft de kern

Dierencellen 

ribosoom:

maken eiwitten (2.2)

Dierencellen 

mitochondrium:

energiecentrale van de cel: hier wordt glucose afgebroken mbv O₂, dit levert energie op (ATP) en CO₂

Dierencellen 

endoplasmatisch reticulum:

transportstelsel van membranen 

Dierencellen 

golgisysteem:

transportstelsel dat eiwitten bewerkt en blaasjes afsnoert zoals lysosomen/ transportblaasjes (par4)

Dierencellen 

transportblaasje:

blaasje met verpakte eiwitten

Dierencellen 

lysosoom:

blaasje omgeven door een membraan waar enzymen in zitten voor de afbraak van stoffen en oude organellen

Dierencellen 

structuureiwitten:

geeft stevigheid aan de cel en richting aan transportprocessen.

Bekijk BINAS 79C

Welke ontbreekt?

Plantencellen 

celmembraan ✔

celkern ✔

kernlichaampje ✔

kernmembraan ✔

chromosoom ✔

ribosoom ✔

mitochondrium ✔

glad er ✔

ruw er ✔

golgi-systeem ✔

lysosoom ✔

tranportblaasje ✔

celskelet ✔

centrosoom X

Plantencellen 

Celwand: extracellulaire laag, gemaakt van cellulose of lignine (houtstof).

Geeft de plantencel vorm en stevigheid.

Plantencellen 

Plantencellen 

(centrale) vacuole:

grote blaas (membraan) met water en opgeloste stoffen (bijv. kleurstoffen)

Plantencellen 

bladgroenkorrels/ chloroplasten: hier vindt fotosynthese plaats.

Groene plastide.

Plantencellen 

andere plastiden: amyloplasten: opslag zetmeel

chromoplasten: kleurstofkorrels (geel - rood)

Plastiden

Plastiden kunnen in het leven van een plant veranderen van de een naar de ander.

1. chloroplast naar amyloplast
2. chromoplast naar chloroplast
3. chloroplast naar chromoplast
4. amyloplast naar chromoplast

Plant of dier?

Lesdoel

6. Je benoemt en herkent de functies van de onderdelen van een menselijke en dierlijke cel.

7. Je benoemt en herkent de functies van de onderdelen van een plantaardige cel.

Huiswerk

Zie studiewijzer.