2.4 samenwerking en conflict v4

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Wat weten we nog van de vorige keer?

Wat is het verschil tussen macht op microniveau, 

mesoniveau en macroniveau?

Waar gaan de 4 soorten machtsbronnen over?

> economisch, cognitief, affectief en politiek.

Nakijken

rest van de les

Alleen

Uitkomst: 

Centraal bespreken

Klaar?:

Tekstverkenners 2.4

Opdrachten CE

§2.4 Samenwerking en conflict

LES 1

Samenwerking of conflict

KERNCONCEPT Macht (2)

Het (1) om hulpbronnen in te zetten om bepaalde (2) te bereiken en de (3) van anderen te beperken of te vergroten.

KERNCONCEPT Sociale ongelijkheid (3)

Een situatie waarin (1) in al dan niet (2), consequenties hebben voor hun (3) en leiden tot een (4).

Politieke machtsbron

Economische machtsbron

Affectieve machtsbron

Cognitieve machtsbron

Waardevolle kennis.

Middelen tot wettelijk uitoefenen van dwang.

Vermogen om andere emotioneel te binden.

Schaarse goederen.

KERNCONCEPT Gezag (1)

(1) die als (2) beschouwd wordt.

Wat is het verschil tussen macht en gezag?

Gezag is "macht die als legitiem beschouwd wordt". 

Het hebben van gezag betekent dat iemand of een groep of instelling door anderen gerespecteerd wordt en dat mensen vrijwillig de beslissingen van hen accepteren. Men krijgt respect en daardoor kan men bij een ander veel gedaan krijgen. Gezaghebbende mensen of instanties hebben dus macht die niet gebaseerd is op dwang.

Bedenk zelf een ander voorbeeld waarin het verschil tussen macht en gezag duidelijk wordt.

Wat willen we vandaag bereiken?

- Je snapt wat het verschil tussen het kernconcept conflict en het kernconcept samenwerking.

Samenwerking

Samenwerking is het proces waarin individuen, groepen en/of staten relaties vormen om hun handelen op elkaar af te stemmen voor een gemeenschappelijk doel.

pagina 58

Redenen om samen te werken

1. Gedeelde waarden
2. Gedeelde belangen
3. Dwang

Wat is nodig voor samenwerking?

Wat is nodig voor samenwerking?

Samenwerking

3 voorwaarden voor samenwerking

• compromisbereidheid
• onderling vertrouwen
• wederzijdse acceptatie

Conflict

Conflict is een situatie waarin individuen, groepen en/of staten elkaar tegenwerken om de eigen doelen te bereiken.

Karl Marx (1818-1883)

Filosoof

Samuel Huntington (1927-2008)

Politicoloog

Confictbenadering van Marx en Huntington

Conflictbenadering Huntington

→ Maatschappelijke conflicten ontstaan door uiteenlopende culturele en sociale verschillen tussen mensen.

Sleep de denker naar de juiste opvatting

Confictbenadering van Marx en Huntington

Conflict wordt veroorzaakt door materiële verschillen tussen de bezittende en de bezitlose klasse

Door sociale en culturele verschillen ontstaat conflict

Pagina 48

Photo credits S. Huntington:

Copyright World Economic Forum (www.weforum.org), swiss-image.ch/Photo by Photo by Peter Lauth - Samuel P. Huntington - World Economic Forum Annual Meeting Davos 2004

Manifeste en latente conflicten

• Manifest conflict = er wordt openlijk tegengewerkt, het conflict is zichtbaar.

• Latent conflict = het conflict is subtieler, verborgen.

KERNCONCEPT Conflict (1)

Een situatie waarin                     , groepen en/of staten elkaar                           om de eigen               te                 .

individuen

tegenwerken

bereiken

doelen

KERNCONCEPT Samenwerking (1)

Het proces waarin                     , groepen en/of staten                      vormen om hun                    op elkaar af te stemmen voor een gemeenschappelijk         .

individuen

relaties

doel

handelen

Toepassen

rest van de les

Alleen

Uitkomst: 

Centraal bespreken

Klaar?:

Tekstverkenners 2.4

Opdrachten CE

Samenwerking, macht & sociale ongelijkheid

Toepassen

rest van de les

Alleen

Uitkomst: 

Centraal bespreken

Klaar?:

Dan mag je naar huis

Maken opdracht 16 blz 38

Maken opdracht 18 blz 39

Nakijken

rest van de les

Alleen

Uitkomst: 

Centraal bespreken

Klaar?:

Tekstverkenners 2.4

Opdrachten CE

Theorieen over machtsverdeling

Theorie van het pluralisme: de samenleving bestaat uit veel verschillende groepen die allemaal verschillende belangen vertegenwoordigen. Daarmee wordt verzekerd dat er in de samenleving een goede verdeling van macht is. Iedereen kan in principe invloed hebben op de politieke besluitvorming.

Machtselitetheorie: er is een machtselite, die de belangrijke machtsposities inneemt in de maatschappij. De macht is niet verdeeld over alle groepen van de samenleving, maar vooral in handen van grote organisaties, waartegen de macht van regering en parlement nauwelijks opgewassen is.

Welke theorie past meer bij hoe Nederland bestuurd wordt, de machtselitetheorie of de theorie van het pluralisme? LEG JE ANTWOORD UIT.

Strategieën voor het omgaan met conflicten 

In het harmoniemodel (in Nederland ook wel poldermodel genoemd), ligt de nadruk op de overlegcultuur en staat het bereiken van consensus centraal bij allerlei politieke en economische problemen in vele beleidssectoren. Er is sprake van consensus als men een breed gedragen overeenstemming bereikt heeft.

In het conflictmodel werpen (actie)groepen en organisaties de eigen doelen en belangen in de strijd en trachten zij door het inzetten van verschillende strijdmiddelen, waaronder het beïnvloeden van de politiek en de bevolking via de media, anderen te overtuigen van hun gelijk. Mocht dit ook bijvoorbeeld na bemiddeling niet lukken en komen zij niet tot een compromis, dan kunnen zij in principe hun toevlucht nemen tot zwaardere middelen om de strijd op te lossen (stakingen, burgerlijke ongehoorzaamheid etc.).

00:00

1. Is er bij het vuurwerkverbod meer sprake van machtselitetheorie of theorie van het pluralisme?
2. Is er bij het vuurwerkverbod meer sprake van harmoniemodel of conflictmodel?
3. Is er bij het vuurwerkverbod meer sprake van macht of van gezag?